#zimanê kurdî

[kirazx]

Zimanê kurdî pir xweşe

[mem-4]

Cejna zimanê me yê qedîm, zimanê hezar salan, zimanê şaristaniyê, zimanê Kurdî pîroz be. Em bi zimanê xwe her tim serbilind in.

#kurdî #kurdistan

[mire-bilikan]

15 GULANÉ CEJNA ZİMANÊ KURD Jİ TEVAHİ KURDÉN WELATPAREZ Û TEKOŞERÊN AZADİYERE PİROZ BE.

15 MAYIS KÜRT DİL BAYRAMI KUTLU OLSUN.

Bütün diller güzeldir.ancak anadil insanın yürek sesidir.

Bi xeml û rewş e, şêrîn û xweş e ,zimanê kurdî

Şêrîn û xweş e, zimanê kurdî

Bi xweş awaz e, letîf û naz e,

Letîf û naz e, zimanê kurdî

[siya-payizok]

"Bi xatirê te Mêvan... Sinema te"

Çiqas rewşek cûda ye mirov bimîne bin bandora Pirtûkekê de. Mirov dikevê valahiyekê de û kêmasîyek. Dema ew pirtûk xilas dibe mirov dibeje qey ew pirtûk mir û carekedin wê pirtûke nabine weka hezkirî yek mirov bimire û hew were xûyakirin. Nizanim min çend çixare agir kir piştî xilaskirina vê pirtûkê û çend stran guhdar kir.

Ma çima heta nûha min ev pirtûk ne xwendibû û nivîskarê vê pirtûkê birêz Dilşad Mûtî nas ne kiribû. gundê wî ber tenişta gundê me bi çavan xûya dike pê seyarekê rêya 10 dq. ez çiqas ber xwe ketim û min ji xwe şerm kir.

Çîroka vê pirtûkê gelekî dirêje weka ji pênûsa mamoste ka em lê binêrin ka ev pirtûk çawa hatîye nivîsandin:

"Min di sala 2002an dest bi nivîsandina vê romanê kir û nîvek jê, wê demê nivîsand. Piştre ez ji Tirkiyeyê koçî Almanyayê

bûm û min li vira dest bi xwendina zanîngehê kir. Hem ji sedemên cîguhezî hem jî ji giraniya dersên zanîngehê ez neçar mam ku navberê bidim nivîsandina romana xwe. Di nîsana 2010an de min xwendina xwe ya zanîngehê kuta kir û hê ji nû ve dest bi nivîsandina romanê kir. Yanî ev roman nîvek jê li Tirkiyê,

nîvê dî li Almanya di navbereke dirêj de hatiye nivîsandin. Herçendî ev navbirka nivîsandinê dirêj jî be, min hewldaye, ku ez li ser qalib û bingeha destpêkê bisekinim. Bi hêviya zêdeyiyek li pirtûkxaneya Kurdî, îro min dawî li romana xwe anî. Berî niha bi deh rojan zêdeyiyek li min çêbû û Xwedê keçek diyarî me kir. Ez vê romanê diyarî Periya xwe dikim.

22.01.2011"

Çîroka pirtûkê xwe weka romanekê ye mirov dikare li ser nivîsandina pirtûkê xwe jî Pirtûkekê binivisîne.

Pirtûkê de behsa çê dike:

- Xwendivanên Kurd (yê zanîngehê)

-Ol (din)

-Komûnîzm, Sosyalîzm

-Nîjadperestin tirkan

-Gelê Kurd

-Evin

Ka vica werin em hinekî liser van mijara hinekî ji xwe re biaxivin.

- Xwendivanên Kurd (yê zanîngehê)

Her min çiqas dibistan 8 salan xwendibe û ne çû bim Zaningehê ji li ser vê mijarê hinekî zanyarîm. Xortên me yê Kurd dema diçin metropolên tirkan, zanîngehên li Rojava, Ji wan xortan hinek rastîya xwe dibinin û hinek jî rastî û eslê xwe dûr dikevin û gelên wan jî tên guhertin. Weka em hemû dizanin li zaningeha xortên Kurda li hev kom dibin û li ser êrîşên nijadperesta xwe diparêzin bi vê komê. û weka seminera nav xwede çê dikin û li ser Dîrok, Çanda, Zimanê xwe diaxivin, dixwînin û hînî dibin. Ev tiştekî başe lê tehmê dernekeve.

Mînak em li ser -Komûnîzm, Sosyalîzm- biaxivin lê van koma de qasî li ser van tişta disekinin li ser Kurd û Kurdistanê nasekinin. ez nabêjim çima li ser nasekinin ez tenê dibejim cara ewîl hewceye ziman, maf, û ax a xwe bifikirin û ji bo van tişta bixebitin ji. paşê bila bikevin û bikolin fikr û ideolojî yên din.

Ji pirtûkê:

“Rast e, guhertin baş e, lê ne ku mirov ji esl û qalikê xwe

derkeve. Ezê çi ji komînîzma ku ewropiyan kirî bela serê dinyayê bikim. Ew bi xwe baweriyê pê naynin û binêre kesek ji wan êdî li pey naçe. Lê tu li xort û qîzên me binêre. Tu dibê qey xilasiya me tenê di wir de ye. Çandeke min a kevin, esîl û însanî heye. Çima ez li pey wê neçim. Ez nabêjim ji sedî sed her çand û edetên me baş in. Kêmasiyên me pir in û bila em li ser wan bisekinin û xweştir bikin û bikezêxin. Yanî ne ku ez li hemberê guhertinê me. "

-Ol (Dîn)

Ez nakevim nav ol ên cihanê tenê li ser Kurd û baweriyên Kurda ezê binivisînim. Weka hûn hemû dizanin li ser axa Kurdistanê ji her Ol ê û bawerîyê Mirov henin. Û hemû kes bi azad ol û bawerîya xwe dijî.

Mînak: gerîlayên serê çiyan binêrin. Yê bawermend yê bê bê bawerî bigre û çepgir, deîst, humanist, hwd... Bi hevre şoreşê dikin ji bo gelê Kurd .

Ev jî raste nav me de jî kesên serên wan hişk û bi tenê xwe difikirin hene wekhevî û azadiya mirov li wan xerîb tê. Û wekî din jî ser navê ol gelektir ser navê îslamê Kurdên me gelekî hatine xapandin.

Ji pirtûkê: "Dijmin bi rêya olê milletê me dixapînin û seba vê yekê divê em rêyên wiha li ber wan bigrin. Erbeqan di propagandaya hilbijartinan de dema ku ji Mûşê diçe Wanê heft caran nimêja nîvro dike."

Gorî fikra min Kurd li ser Ol a xwe ya herî kevnar (Zerduştî) sekinîba nûha yekîtîya wa jî hebû.

Mînak li ser Êzîdiyan binivisînim gelê me yên Êzîdî ji ber ku ola ji bawer dikin li Rojhilata Navîn her dem tên rexnekirin û tên qetilkirin. ji ber vê zilma lê wan tê kirin ew jî xwe li hev kom dikin û xwe diparêzin bi hevre. Yekîtiya wanê heta vê rojên anî yî , yekîtiya wayî li ser bawerîyê ye.

-Gelê KURD

Dîroka vî gelî bi xwînê hatîye nivîsandin. Û pêşerojê de jî yê bi xwînê were nivîsandin.

Ez vê carê behsa Bedewî ya gelê xwe nakim ezê behsa qirêjiya gel bikim.

Pirsgrêkên me: Ne Ji alîyê dijmin dema ji alîyê birayên xwe mirov were kûştin mirov gelekî xemgîn dike. Ma me hindik alikariya dijmin kir şewitandina gundan, şewitandin xwezayê, kûştina gel, girtina gel. ev pirsgirêkên wûsa nav me Kurdan de gelekî belava ye.

Em gelek caran durû ne minak behsa derdora xwe bikim: Kesê berî milîsên Kurdan nûha bûye xulamê dijmin.

Behsa çar alîyê welat bikim: Şûna em bibin yek qet,em dibin deh qet.

Xelkê re em başin: Ji xelkê re çav vekirî ji gelê xwe re koremar.

Doza xelkê re em pêşeng in: Ji xwe re qels ji xelkê re şêr.

Em behsê bikin em ji bin dernakevin em herin hinekî behsa evînê bikin û dawîya lêkolînê bînin.

Helbestek min:

-EVÎN

Ax çiqas peyvek mezin û spehî ye...

Carna dilşadî û gelek,gelek caran xemgînîye.

Hem Girî û hem ji kene...

Carna derewe û carna jî rastiye

Carna dibe sedama mirinê

Û carna jî dibe hatinek nû dinyayê

Evîn welate

Welatekî navê wê hatiye qedexekirin

Zimane, zimanekî xwestine were ji bîrkirin

Dîroke, Dîrokek naxwazin were qebul kirin

Çande, çandeke kevnare

Şoreşgerin, çiya û çiya digerin

Evîn hinekî tu û gelkî welate

Bi minin xweşîyê

[topra-k]

Îro roja zimanê Kurdî ye. Pîroz be! 🌱

[endlosestrassen]

27.07.2022 Um den Vansee

Der Vansee, nicht zu verwechseln mit Wannsee oder Wahnsinn, ist ein außergewöhnlich beeindruckender Fleck auf dieser Erde, deshalb beschloss ich gestern, ihn heute einmal zu umrunden. Es ist ein irres Gefühl, da lang zu fahren, man wähnt sich ob des blauen klaren Wassers und der hoch aufsteigenden Gipfel irgendwo in Dalmatien an der Adria, aber der See selber liegt ja schon auf 1648m Höhe, und die Berge ringsum ragen bis zu 4000m in die Höhe. Da lohnt sich die Pikfinderapp , um genau nachzusehen.

Ich starte in westliche Richtung, nachdem mich früh um 6 die Möwen geweckt haben, und werde auf den ersten Kilometern gleich mehrfach kontrolliert. Nervt.

Bei Yödöndü verlasse ich die Hauptstraße, um über den 2400m hohen Passweg zu fahren, der eine morgendliche Panoramasicht bietet. Im Laufe des Tages wird es natürlich schnell wieder diesig, da die Sonne ja von früh an heiss auf die 3500 km² prasselt, und Wasser verdunstet.

Urartäer, Assyret, Skythen, Kimmerer, Seldschuken, sie alle hinterließen hier ihre Fußabdrücke, davon übrig geblieben ist bis auf ein paar verfallene Schlösser und Grabmale nicht viel. Braune Hinweisschilder weisen auf die versprengten Reste hin, und mit viel Glück findet man die Überbleibsel dann auch.

Ich bog ab, um eins der ausgeschilderten Grabmale zu suchen. Dieses wird gerade restauriert, steht direkt neben der Moschee, und Imam Ahmet lud mich erst mal zu Ayran und Tee ein, alle anderen gerade vor Ort befindlichen Männer kamen dazu, während die Frauen leider in den Häusern blieben. Es ist schwierig, mal Kurdinnen oder Türkinnen vor die Kamera zu bekommen, weil sie bei den üblichen Treffpunkten, den Çay Evis, oft schlicht nicht dabei sind. Ich lerne ein paar Worte Kurdisch und stelle im Laufe des Tages fest, dass das für Freude sorgt, wenn man sich dieser Worte bedient.

Die Männer, größtenteils hier am Vansee aufgewachsen, arbeiten alle in Istanbul oder anderen Großstädten, denn hier, so sagen sie, ist kein Geld zu verdienen. Die Kurden assimilierten sich mehr und mehr, wandern ab und gehen weg aus Kurdistan. Eine einfache ökonomische Notwendigkeit.

Es fällt auf, wie viele selbst sehr entlegene Gegenden mittlerweile durch extrem gute Straßen mit dem Rest der Türkei verbunden sind. Sicher ist auch das ein Grund für die Landflucht vieler junger Leute.

Interessant auch, wie massiv in den Ausbau des Bahnnetzes investiert wird.

Die alten bleiben hier, leben nach wie nie als Hirten oder Bauern, schuften sich den Buckel krumm und sind mit ihren Kindern und Enkeln per Instagram und WhatsApp verbunden.

Kaffeetip in Tatvan: Taht-ı Van

Weiter am See entlang ändert sich das Ufer ständig von Flach zu Steilufer, zwischendurch sind viele Felder und Plantagen, die Produkte kauft man dann meist direkt neben dem Feld. 1 Kilo Aprikosen kostet heute 0,65€, eine Melone , 3 Tomaten und 3 Paprika 1,80. Für deutsche Verhältnisse sehr günstig, hier im Vergleich zum Vorjahr inflationsbedingt nahezu doppelt so teuer.

Die Landschaft taugt zwischendurch immer wieder als Kulisse für Western, und irgendwann bin ich rum, stehe vorm Schloss Van, und gönne mir noch ein Wasser aus der Leitung, überall gibt es öffentliche Trinkwasserbrunnen.

Vor allem an Moscheen gibt es immer Wasser, ist es doch Pflicht, sich vorm Gebet zu waschen. Letztlich ist der Islam nur eine Anleitung zur gesunden Lebensweise. Mehrfach täglich waschen, und vor allem Pausen machen. Alle Religionen dienten wohl einst dazu, Hygiene durch Glaube zu implizieren.

Morgen gehts weiter gen Midyat.

[aradxan]

HER ROJ, ROJA ZİMANÊ KURDÎ YE WELATÎNO. by Kurdistan Photo كوردستان Ziman bingeha sazîya neteweyan e, bê ziman hûn nikarin neteweyekê biafirînin û bibin netewe , dîrokê nîşanî me daye ku gelek netewe dema zimanê wan winda bûye, ew jî di zibildaneke dîrokê de winda bûne. Heger hûn bi zimanê dagîrkeran fikr û ramanên xwe diyar bikin hûn nikarin neteweyeke serbixwe damezrînin , rewşenbîrî ew e ku hún bi zimanê xwe tev bigerin û bi zimanê xwe bihizirin ,bi zimanê dagîrkeran hûn nikarin neteweperwerîyê bikin ew ne neteweperwerîye tenê populîzm me . Îro Cejna Zimanê Kurdî ye. Her sal ev roj li seranserî cîhanê wek Roja Zimanê Kurdî tê pîroz kirin. Kongreya Netewî ya Kurdistanê (KNK) di sala 2006'an da, ev roj wek Roja Cejna Zimanê Kurdî pejirand û bi vê mebestê, 15-22 Gulanê wek Hefteya Cejna Zimanê Kurdî tê pîroz kirin. Taybetîya vê rojê ew e ku di 15-ê Gulana sala 1932an da li Şamê, paytexta Sûriyeyê Kovara Hawarê ji hêla Mîr Celadet Elî Bedirxanî ve bi tîpên latînî hatîye weşandin, ji ber wê ye ku ev roj weke Cejna Zimanê Kurdî tê pîroz kirin. Heta hejmara 23yan bi tîpên aramî hatîye çapkirin, di hejmareya 24an da derbasî tîpên latînî bûye. Celadet, Kamîran Bedirxan, Osman Sebrî, Nûredîn Zaza, Subhiyê Diyarbekirî, Qedrîcan, kurên Cemîl paşa, Rewşen Bedirxan, Cegerxwîn û gelek navên din. Hejmara 57an di sala 1943an da hatîye çapkirin û kovar hatîye girtin. Hezar dilovanî li giyanê wan be .. cejna zimanê kurdî li wan û hemû şehîdên rêya azadî û serxwebûna kurdistanê pîroz be . https://flic.kr/p/2nkNYkX

#IFTTT #Flickr

[freeballoongalaxy]

[dilperisanimmmm]

[utopiatv]

Dewlemendiya zimanê kurdî

Ez bawer dikim huqas nimûne û agahdarî bes e. Ku xwendevan bixwazin li ser zimanê kurdî zêdetir xwedî zanabûn û agahdariyan bin, ew dikarin wan çavkanîyên min şirove kirine, bixwînin. Mustafa Uzun Li gor Ferhenga Wikipedia ya dîgîtal, zimanê kurdî di nav 10 zimanên dewlemend yên dinyayê de ye. Û li gor lîsteya Wikipediayê zimanê kurdî bi 721 hezar 599 peyvên xwe di rêza nehemîn de ye. (1) Dîsan …

View On WordPress

[botantimes]

Weşanên SZKyê berhema “Rêzimana Kurmancî” derxist Sazîya Zimanê Kurdî berhema "Rêzimana Kurmancî" derxist. "Rêzimana Kurmancî" berhema pêşîn ya weşanên SZKyê ye ku ji hêla her du endamên SZKyê Ferhad Mûsayî û Vîyan Hesenî ve hatîye amedekirin. Weşanên SZKyê li ser hesabên xwe yên medyaya civakî diyar dike ku berhema "Rêzimana Kurmancî" ji şeş beşan pêk tê: dengnasî, morfolojî, ristesazî, watenasî, rastnivîsn û xalbendî. Ji bo ku https://botantimes.com/wesanen-szkye-berhema-rezimana-kurmanci-derxist/?utm_source=tumblr&utm_medium=social&utm_campaign=BT

[bernamegeh]

Hejmara Nozdemîn a Kovara Şermola Derket

Hejmara Nozdemîn a kovara Şermola ya wêjeyî û çandî ku bi zimanê kurdî û erebî tê weşandin, derket. Dosyaya vê hejmarê (Nivîsandin û Belgekirina Dîrokê) ye, ji pêşekiya hejmarê: “Nivîsîn û belgekirina dîrokê ji bo gel û neteweyan xwedî girîngiyeke mezin e. Neteweya ku guh nade vê yekê, dê rastiya dîroka wê were çelexwarkirin, piştguhkirin û jibîrkirin û di encamê de dê di devê hêzên dagirkeriyê…

View On WordPress

#Hejmara Nozdemîn a Kovara Şermola Derket

[hetesiya]

Michael L. Chyet Rûpelek ji Dengnasiya Dîrokî ya Zimanê Kurdî Eger ez ê bibêjime we ku peyva kurdî GUL digel peyva farisî [gol] û ya tirkî GÜL hevresen e, bêguman hûn vê yekê tiştekî ecêb nabînin. Lê belê eger ez ji we bipirsim ka eslê van her sêkan çi ye, ji ku derê hatine, hûn ê bikaribin bersiva wê bidin? Da ku ez bersivê bidim, ez mecbûr im qala çend guhartinên dîrokî yên zimanê kurdî û yên zimanên arî bi giştî, bikim. Dibe ku li destpêkê hûn bawer nekin lê dîsan ez ê bibêjime we. Eger em li zimanên arî yên kevn mêze bikin, em ê bibînin ku bi Avêstayî peyva varedâ, heye û bi pahlavî ango bi zimanê farsî ji serdema berî îslamê wek vartâ yan vardâ dihate gotin. Belkî ev peyva hanê ji we re nas be; bi ermenî beramberî GUL dibêjin VART [ward]. Ê heçî erebî ye, ma nabêjin ward?Niha hûn ê bibêjin ku ez dîn bûme, ne wisa? WARD û GUL çawa hevresen bin? Yanî çawa eslê peyva erebî WARD û ya kurdî GUL yek be? Ez ê niha bibêjime we çawa! Ez bala xwendevanên delal bikişînim ser zazakî (yan dimilî) û hewramî (yan guranî). Ev kurdên hanê çi dibêjin ji bo GULê gelo? Bi zazakî yan dimilî dibêjin VIL û bi hewramî jî dibêjin WILÎ. Îcar beramberî yekemîn dengê peyva kurmancî GUL ku “Ge” ye, bi zazakî “V” heye û bi hewramî jî “W” heye. Baş e, bi erebî herfa pêşîn çi ye? Dîsan “W” ye – WARD.Mînakeke kifş û aşkera ya din jî heye. Bi soranî çawa dibêjin GOTIN? Li hindek deveran dibêjin GOTIN, li Mukriyan jî dibêjin KUTIN û li hindek deverên din wek Kerkûk û Silêmaniyê dibêjin WUTIN!!Eger ev her du mînak ne bes bin, bila çend nimûneyên din jî hebin:Rawirekî kûvî ango heywanekî kûvî heye ku kurdên bakur dibêjnê GUR û ku yên Hekarî û Behdînan û Soran jî dibêjnê GURG. Bi dimilî û hewramî dibite çi? Bi dimilî (yan zazakî) dibite VERG û bi hewramî (yan guranî) dibite WERG. Îcar me çi dît? Careke din pîta “G”ya kurmancî beramberî “V”ya zazakî û “W”ya hewramî ye. Bi Avêstayî jî beramberî gurg VEHRKA dihate gotin.Parçeyek di nav hinavên mirovî de heye ji bo parzinîna ava leşî, ku şeklê wê wekî baqilekî mezin e. Bi kurmancî dibêjinê GURÇIK yan GULÇÎSK û bi Soranî jî GURÇÎLE. Bi dimilî dibêjinê VELKE, dîsan bi herfa “V” û bi hewramî jî dibêjin WILK; careke din bi herfa “W”yê. Hêjayî gotinê ye ku bi Avêstayî jî şeklê vê peyivê VEREDKÂ bû.Gelek mînakên din ji zimanên arî yên kevn hene. Bi kurdî peyvên wek GUMAN, GUHARTIN, GIHÎŞTIN (yan GIHAN) û GUNEH hene, ku bi dengê GU yan GI’yê dest pê dikin. Bi zimanên arî yên kevn, li şûna GU’yê çi dihate gotin? Êdî we tê derêxist, ez dibêjim! Li şûna GU-Man û GU-Neh bi farisiya kevn VI-mana û VI-nas dihatine gotin. “Guneh” bi farisî ye, kurdên Behdînan dibêjnê “binas”.Bi derbasbûna sedsalan, dengê “V”yê yan “W”yê bûye “G”. Ev guhartina hanê di zimanên din de jî heye. Bi îngilîzî çi dibêjin ji bo “şer” yan cengê? Dibêjin WAR, ne wisa? Baş e; bi fransî û bi spanyolî beramberî WARa îngilîzî çi heye? Bi fransî dibêjin GUERRE û bi spanyolî jî GUERRA. Vêca careke din em dibînin ku peywendiyek heye di navbera herfa “W” bi yek ziman û herfa “G” bi zimanên din. Ê mînakeke din jî wisa ye; we navê WILLIAM bihîstiye? Navekî mêran e, wek navê serokê amerîkî BILL yan WILLIAM [CLINTON]. Beramberî vî navî bi fransî dibêjin GUILLAUME û bi spanyolî jî dibêjin GUILLERMO, dîsan bi ingilîzî “W” heye gava ku bi fransî û spanyolî “G” hebe.Xwendevanên delal, em hêvîdar in niha hûn êdî nafikirin ku em şêt û dîn in, gava em dibêjin ku peywendiyek heye di navbera peyva kurdî GUL û peyva pahlavî VARTA yan VARDAyê de; ku bi riya bazirganiya di navbera farisên sasanî û ereban de kete nav zimanê erebî û bûye WARD. Hûn peywendiyên di navbera G’ya GULê û V’ya VARDAyê de dibînin, ne wisa?Heta niha, me peywendiyek danî- bû di navbera peyva kurdî GUL û peyva pahlavî VARTA yan VARDA, ku bi riya bazirganiya di navbera farisên sasanî û ereban de kete nav zimanê erebî û bûye WARD. We peywendiya navbera G’ya GULê û V’ya VARDAyê ji bîr nekiriye, ne wisa? Lê belê li dawiya peyva GULê “L” heye, her çend e ku li dawiya peyva VARDA du deng hene: “R” û “D” yan bi hev re “RD”. Ev hinde çawa ye?Di zimanên hindo-arî yên kevn de, em dikarin gelek mînakan bibînin. Ez ê bi yeke sade dest pê bikim. Di zimanê Avêstayî de peyva AREDA hebû bi menaya “rex” yan “kêlek” yan “tenişt” yan “alî” û bi sanskrîtî jî peyva ardha heye bi eynî wê menayê. Digel derbasbûna wextê ev dengê RED bûye dengekî sadetir: Bûye -l- . We tê derxist peyva kurdî beramberî peyva Avêstayî AREDA çi ye? Bi rastî min a niha got, lê ez ê dîsan bibêjim: Di Kurmancî de alî jî heye û li Behdînan la jî heye. Bi Soranî her la heye. Belê, peyvên Kurdî alî û la digel peyva Avêstayî AREDA, hevresen in.Lê nimûneyek bi tenê, ne bes e. Eger ev guhartina hanê rastiyeke dîro- kî be, ku R û D (yan -RD-) dibite L, bêguman em dikarin mînakên din jî berhev bikin, ne wisa? Ê di rastiyê de peydakirina mînak û nimûneyên din, ne karekî zehmet e. Li gura nivîsara Garnik Asatrian û Vladimir Livshits li hejmara pêşîn ya kovara ACTA KURDICA ji sala hezar û neh sed û not û-çaran eslê peyva kurdî GEL yan “garda” ye yan “grda”.DIL tune? Belê dilê mirovî, yê ku dişewite hindek caran, ku soran dibê-jinê DIL bi “lamî qelew” û ku faris jî dibêjinê “del”. Eger em li beramberî vê peyvê yên di zimanên Hindo-Ewrûpayî de binêrine, em ê zû bibînin ku di piraniya wan de R û D li tenişta hev hene. Wek mînak, bi yewnanî dibêjin “kardial”, bi rûsî dibêjin “serdtse”, bi ermenî dibêjin “sird” û bi latînî jî COR – CORDIS dihate gotin. Ê bi sanskrîtî jî “hrdaya” bû. Ma bala we nekişand ku di hemiyan de RD heye? Ê eger em bala xwe bidine ferhenga Pokorny ya dîroka zimanên hindo-ewrûpayî, em ê bibînin ku li rûpela hejmara pênc sed û heftê û nehan, reha van peyvan gişk wisa ye: [?kered-]. Îranolog ango şarezayên zimanên îranî yan arî ku zimanê kurdî jî vedigire, wisa hizir dikin ku eslê vê rehê bo zimanên arî “zrda” bû. Bi Avêstayî beramberî dil “ZERED” yan “ZEREDAIIA” hebû. Ê îro bi zazakî yan dimilî dibêjin ZERÎ. Niha hûn ê bipirsin “çima bi kurdî dibêjin Dil bi D û ne Zil bi Z?” ne wisa? Bi farisî gelek caran herfa D heye li şûna Z’yê. Wek mînak; li şûna ZANÎN dibêjin “dânestan”, bi farisî û li şûna ZAVA dibêjin “dâmâd.” Ê her wisa li şûna ZERÎ bi dimilî û ZERED bi avêstayî, faris dibêjin “del”. Wisa diyar e ku kurdan şeklê farisî girtiye! Vêca em dikarin çi bibêjin? Em dikarin bibêjin ku ev pêguhorîna R û D bi L hem bo kurdî û hem jî bo farisî rast e!Ê niha em ê tiştekî din jî zêde bik- in: Em mêze bikin li çend lêkerên sade, ku em her roj bi kar tînin; wek HIŞTIN û MALIŞTIN yan MIŞTIN. Lêkera HIŞTIN yan HÎŞTIN yan HÊLAN û bi Soranî HÊŞTIN. Hine- kî seyr e, ji ber [ku] li dema niho HIŞT dibite HÊL. Ma em nabêjin “Ez dihêlim” yan “Bavê min nahêle”? Hê- jayî gotinê ye ku bi zimanê farisî jî lêkereke wisa heye ku “eştan” k li dema niho dibêjin “mihelam”. Heçî ziman- ên hindo-arî yên kevn e, bi avêstayî beramberî HIŞTIN peyva harez hebû; bi R û Z’yê. Ê beramberî MALIŞTIN yan MIŞTIN bi menaya “gêzî kirin”, ku li dema niho dibêjin “ez dimalim, tu dimalî” û her wekî din, bi avêstayî marez hebû, dîsan bi R û Z’yê. Vêca em hînî çi bûn? Em hîn bûn ku ne bi tenê R û D bûye L, lê R û Z jî -digel derbasbûna wextê – dibite L.Ma bala we nekişandiye ku em dibêjin ÇAR, lê ÇIL? Peywendiya di navbera wan da çi ye, gelo?Çar: Sanskrîtî çatur [çatvâra- etc.]; farisiya kevn çathvârah: Avêstayî çathvar-/çatur (çathru-); farisiya navîn çahâr; partî çafâr; farisiya nûjen çehar; soranî çar/çuwar; zazakî çihar.Çil: Iraniya kevn çathrusat: Avêstayî çathwarasatem; farisiya kevn çathurthat ~ çathursat; farisiya navîn çehel; farisiya nûjen çihil; soranî çil; zazakî çewres.Vêca em dikarin bibêjin ku RD û RZ û RS/Rth jî bi zimanên arî yên kevn dibine L bi kurdî.Eger hûn hêj dudil in hemberî vê peywendiya hanê ya di navbera R û D’yê de ya bi aliyekî û L bi aliyekî din, belkî ev yek dê we yên xweştivî îqna bike: Gelo hûn dizanin SALAR çi ye? Bi soranî jî dibêjin “sipa-salar”. Yan jî bi gotineke din, we peyva SERDAR bihîstîye? SALAR û SERDAR, her du yek in! SERDAR kevntir e û digel derbasbûna wextê bûye SALAR. Niha em bizivirine pirsa xwe ya serekî, ku peyiva GUL bû. Me îdîa kiribû ku li wextê xwe peyv VARDA bû û ku digel bihurtina wextê VARDA şeklê xwe guhartiye û bûye GUL; her wekî maşot yan kurm ku şeklê xwe diguhêre û dibe belantîk yan pirpirrok. Niha hûn jî bûne pispor û şareza, ne wisa? Niha hûn jî dikarin ji hevalên xwe re şîrove bikin ka çawa Va’ya VARDAyê bûye Gu’ya GULê û çawa RD’ya VARDAyê bûye L’ya GULê an ne?Bi vê çendê em gihîştine dawiyê. Ez hêvîdar im ku min dilê we nehiştibe û Xwedê her li aliyê we be. 28/04/05 Michael L. Chyet Kürt Dilinin Tarihsel Sesbiliminden Bir Sayfa Eğer size Kürtçedeki GUL sözcüğünün Farsçadaki GOL ve Türkçedeki GÜL ile aynı olduğunu söylersem, eminim ki bunu garipsemezsiniz. Ama size bu üçünün hangi kökenden geldiğini sorarsam, bunun cevabını verebilecek misiniz? Eğer ben cevaplarsam, Kürtçe ve diğer Ari dillerdeki tarihsel değişimlerden topluca söz etmem lazım. Başlangıçta inanmayabilirsiniz, ama yine de söyleyeceğim. Eğer eski Ari dillere bakarsak, Avestaca bir sözcük olan VAREDÂ sözcüğünün var olduğunu ve (bunun) Pehlevice, yani Farsça dilinin İslam öncesi döneminde VARTÂ ya da VARDÂ sözcüğü şeklinde olduğunu göreceğiz. Belki bu sözcük size tanıdık gelebilir; Ermenicede GÜL sözcüğüne VART (WARD) (denir). Eh Arapçada da WARD denmiyor mu sanki?Şimdi benim delirdiğimi söyleyeceksiniz, değil mi? WARD ile GÜL nasıl aynı olsun? Yani Arapçadaki WARD ile Kürtçedeki GUL nasıl aynı olabilir? Nasıl olduğunu şimdi söyleyeceğim! Sevgili okurların dikkatini Zazakî (ya da Dimilî) ve Hewramî (ya da Goranî) üzerine çekeyim. Bu Kürtler GUL'e ne diyorlar acaba? Zazakî ya da Dimilîde VIL ve Hewramîde de WILÎ derler. Kurmancîdeki GULun ilk sesi olan G'ye karşılık Zazakîde V vardır, Hewramîde (ise) W sesi. İyi de, Arapçadaki ilk ses nedir? Yine Wdir, WARD.Açık ve belli bir örnek daha var. Soranîde nasıl GOTIN (söylemek) deniyor? Bazı yerlerde GOTIN deniyor, Mukriyan’da KUTIN deniyor ve Kerkük ve Süleymaniye gibi yerlerde ise WUTIN deniyor!Eğer bu iki örnek yeterli değilse, birkaç örnek daha olsun , hadi:Yabani bir hayvan var ki Kuzey Kürtleri ona GUR, Hakkari, Behdinan ve Soran (bölgelerinde) ise GURG derler. Dimilî ve Hewramîde ne olur peki? Dimilîde (ya da Zazakîde) VERG ve Hewramîde (ya da Goranîde) WERG olur. Peki ne gördük? Bir kez daha Kurmancideki G'nin Zazakîdeki V ve Hewramîdeki W'ye karşılık geldiğini gördük. Avestacada GURG'e karşılık VEHRKA denirdi.İnsanın içinde bedenin sıvılarını arıtmak için bir organ vardır ki, şekli irice bir bakla gibidir. Kurmancide GURÇIK ya da GULÇÎSK derler ve Soranide GURÇÎLE. Dimilîde yine V harfiyle VELKE, Hewramîde ise WILK derler, bir kez daha W harfiyle. Belirtmek gerekir ki Avestacada sözcük VEREDKA şeklindedir.Ari dillerinden daha pek çok örnek vardır. Kürtçede GUMAN (şüphe), GUHARTIN (degiştirmek), GIHÎŞTIN (varmak, yetişmek) (ya da GIHAN) ve GUNEH gibi sözcükler vardır ki GU ya da GI sesleriyle başlıyor. Eski Ari dillerinde GU'nun yerine ne deniyordu? Evet, artık anladınız diyorum! GU-man ve GU-neh yerine eski Farsçada VI-mana ve VI-nas deniyordu. GUNEH Farsçadır, Bahdînan Kürtleri BINAS derler.Yüzyılların geçmesiyle birlikte V ya da W sesleri G olmuş. Bu tür değişimler başka dillerde de vardır. İngilizcede kavga ya da savaş için ne derler? WAR derler, değil mi? Peki Fransızca ve İspanyolcada İngilizcedeki WAR'ın karşılığı olarak ne deniyor? Fransızcada GUERRE ve İspanyolcada GUERRA. Öyleyse bir kez daha görüyoruz ki diğer dillerde de W ve G harfleri arasında bir ilişki var. Başka bir örnek daha var, değil mi; WILLIAM adını duydunuz mu? Bir erkek adıdır, Amerika başkanı BILL ya da WILLIAM (CLINTON) gibi. Bu ada karşılık olarak Fransızcada GUILLAUME, İspanyolcada ise GUILLERMO derler; Fransızca ve İspanyolcada G'ye karşılık İngilizcede W vardır yine.Sevgili okurlar, umut ederiz ki Kürtçedeki GUL ve Pehlevicedeki VARTA ya da VARDA sözcükleri arasında bir ilişki olduğunu düşündüğümüzde artık deli ve çılgın olduğumuzu düşünmüyorsunuzdur şimdi, ki Sasanî Farsları ve Araplar arasındaki ticaretle Arapçaya geçip WARD sözcüğü haline gelmiştir. GUL'un G'si ile VARDA'nın V'si arasındaki ilişkiyi görüyorsunuz, değil mi?Buraya kadar Kürtçedeki GUL ile Pehlevicedeki VARTA ya da VARDA sözcüğü arasında -ki Sasanî Farslarıyla Araplar arasındaki ticaret ile Arapçaya WARD şeklinde geçmiştir- bir ilişki kurduk. GUL'un G'si ile VARDA'nın V'si arasındaki ilişkiyi unutmadınız değil mi? Ve fakat GUL sözcüğünün sonunda L varken VARDA sözcüğünün arkasında iki ses var: R ve D ya da ikisi birlikte RD. Bu nasıl oluyor?Eski Hint-İran dillerinde çok sayıda örnek görebiliriz. Basit bir tanesiyle başlayacağım. Avestacada AREDA sözcüğü vardı, "rex", "kêlek" ya da "tenişt" veya "alî" (taraf) anlamında -ki Sankristçede ARDHA vardır, aynı anlamda. Zamanla bu RED sesi daha sade bir hale dönüşüp "L" olmuş. Evet, Avestacadaki AREDA sözcüğünün Kürtçedeki karşılığını anladınız mı? Doğrusu şimdi söyledim, ama bir kez daha söyleyeceğim: Kurmancîde ALÎ var ve Bahdînan'da LA derler. Soranîde de LA var.  Evet, Kürtçedeki ALÎ ile Avestacadaki AREDA aynıdır.Ama tek bir örnek yetmez. Eğer bu değişim tarihsel bir gerçeklik ise, ki R ve D (ya da RD) L oluyor. Kuşkusuz böyle örnekleri toparlayabiliriz, değil mi? Gerçekte başka örnekleri bulmak zor bir iş değil. Ama ACTA KURDICA dergisinin ilk sayısındaki Garnik Asatrian ve Vladimimir Livshits'in yazısına göre (1994) Kürtçedeki GEL'in aslı GARDA ya da GRDA'dır.DIL (yürek) yok mu? Evet, hani şu bazen yanan insan yüreği, ki Soranlar kalın L ile DIL, Farslar ise DEL derler. Eğer bu sözcüğün Hint-Avrupa dillerindeki karşılığına bakacak olursak, çoğunda R ve D'nin yan yana olduğunu görürürüz hemen. Örneğin Yunancada KARDIAL, Rusçada SERDTSE, Ermenicede SIRD ve Latincede COR-CORDIS derler. Eh Sankristçede HRDAYA idi bu. Hepsinde RD olduğuna dikkatinizi çekebildik mi? Eğer Pokorny Sözlüğü'ne bakarsak, 579. sayfada bütün bu sözcüklerin kökleri şöyledir: [? kered-]. İranolog, yani İranî ya da Arî dilleri, ki Kürt dilini de kapsar, uzmanlarına bakarsak, onların bu kökün Arî diller için kökünün ZRDA olduğunu düşündüklerini görürüz. Avestacada buna karşılık olarak ZERED ya da ZEREDAIA vardı. E bugün Zazakî ya da Dimilîde ZERÎ derler. Şimdi "Kürtçede neden D ile DIL denir de Z ile ZIL denmiyor" diyorsunuz, değil mi? Farsçada Z yerinde çok defa  Z vardır. Örnek olarak ZANÎN yerine DÂNESTAN derler, ZAVA yerine ise DÂMÂD. Eh aynı şekilde Dimilîdeki ZERÎ ve Avestacadaki ZERED yerine Farsçada DEL derler. Öyle görünüyor ki Kürtler Farsçadaki şeklini almışlardır. Öyleyse ne diyebiliriz? L ile R ve D değişiminin hem Kürtçe hem de Farsça için doğru olduğunu söyleyebiliriz!Şimdi bir şey daha ekleyeceğiz: Her gün kullanılan birkaç sade fiile bakalım, HIŞTIN (bırakmak) ve MALIŞTIN (süpürmek) ya da MIŞTIN. HIŞTIN, HÎŞTIN ya da HÊLAN ve Soranîdeki HÊŞTIN fiili. Biraz ilginçtir, çünkü şimdiki zamanda HIŞT, HÊL oluyor. "Ez dihêlim" (ben bırakıyorum, izin veriyorum) ya da "Bavê min nahêle" (babam izin vermiyor) demiyorlar mı sanki? Söylemeye değer ki Farsçada böyle bir fiil var, EŞTAN ki şimdiki zamanda MIHELAM olur. Eski Hint-Arî dillerinde, Avestacada HIŞTIN'ın karşılığı olarak HAREZ sözcüğü vardı, R ve Z ile. E süpürmek anlamındaki MALIŞTIN ya da MIŞTIN, ki şimdiki zamanda "ez dimalim, tu dimalî" (süpürüyorum, süpürüyorsun) ve diğerleri, Avestacada MAREZ idi, yine R ve Z ile. Öyleyse ne öğrendik? Öğrendik ki R ve D, L olmuş, ama R ve Z zamanla L olmuş.ÇAR ya da ÇIL dememiz dikkatinizi çekmedi mi? Aralarındaki ilişki nedir acaba?Çar: Sanskristçede ÇATUR (ÇATVÂRA, vb.); eski Farsçada ÇATHVÂRAH; Avestaca ÇATHVAR/ÇATUR (çathru-); orta Farsçada ÇAHÂR; Partça ÇAFÂR; modern Farsçada ÇEHAR; Soranî ÇAR/ÇUHAR, Zazakî ÇIHAR.Çil: Eski İranca ÇATHRUSAT: Avestaca ÇATHWARASATEM; eski Farsça ÇATHURTHAT ~ ÇATHURSAT; orta Farsça ÇEHEL; modern Farsça ÇIHIL; Soranî ÇIL; Zazakî ÇEWRES.O halde eski Arî dillerindeki RD ve RZ ve RS/RTH (seslerinin) Kürtçede L'ye dönüştüğünü söyleyebiliriz.R ve D ile L arasındaki bu ilişki karşısında hâlâ ikircimliyseniz, belki bu sizi daha iyi ikna eder: SALAR ne demek, biliyor musunuz? Soranîde "sipa-salar" derler. Peki SERDAR'ı duydunuz mu? SALAR ve SERDAR birdir! SERDAR daha eskidir ve zamanla SALAR'a dönüşmüştür. Şimdi baştaki GUL sorusuna dönelim. Başlangıçta VARDA idi ve zamanla VARDA, GUL oldu, aynen kurdun zamanla şekil değiştirip kelebek olması gibi. Şimdi işin uzmanı, bilgini oldunuz, değil mi? Şimdi siz de arkadaşlarınız için VARDA'nın VA'sının nasıl GUL'un GU'suna ve VARDA'nın RD'sinin nasıl GUL'un L'sine dönüştüğünü yorumlayabilirsiniz, değil mi?Bu şekilde sona vardık. Umarım ki sizi kırmamışımdır ve Allah her haliyle yardımcınız olsun. Çev. Selim Temo

[valiantzinepruneprofessor-blog]

‏‎Hemwelatî û Kurdistaniyên hêja! KURDŞOP bi şanazî ve radigehîne ku diberdewamiya kar û çalakiyên me yên ji bo xizmetkirina bi ziman, çand û dîroka Kurd û Kurdistanê de, malper û “app”a KURDŞOP`ê dest bi çalakiyên xwe dike.Malpera me hewl dide ku bi hemû zaravayên zimanê kurdî û herwiha zimanê îngilîzî, gotar û mijarên têkildarî ziman û tore, kultur, kelepûr, dîrok, erdnîgarî, aborî, huner û … hwd ên Kurdistanê biweşîne. Beşa kurdî a malpera KURDŞOP`ê bi herdu tîpên aramî û latînî li ber dest dibe. Di beşa tîpên aramî de bi hemû wan zaravayên ku li Başûr û Rojhilatê Kurdistanê axaftinvan hene (kurmancî, soranî, hewramî, goranî, kelhorî û lekî) û di beşa tîpên latînî de jî bi herdu zaravayên kurmancî û zazakî mijar dê bêne weşandin.Tewahiya mijarên beşa kurdî jî bo ser zimanê îngilîzî têne wergerandin û di beşa îngilîzî a malperê de dê bêne weşandin. Bi vî rengî em dixwazin cuda ji hewldana bo girîngîdan bi tev zaravayên zimanê kurdî bi armanca li hev nêzîkkirina axaftinvanên van zaravayan, em hêvî dikin ku bibin pirek bo nasiyarkirina Kurdên herçar parçeyên Kurdistanê digel sermiyana kulturî û kelepûrî a Kurd û herwiha nasandina Kurd û Kurdistanê bi xelkê cîhanê. Bi destbikarbûna malper û appa KURDŞOP´ê di bereberê duyemîn salvegera avakirina saziya me de, em qonaxeke nû ji çalakiyên xwe dest pê dikin ku cuda ji belavkirina mijar û nivîsan di vê malperê de, berhemhînana komeke programên vîdyoyî, rapor, înfografî, fîçer û dekomêntaran jî li xwe digre. Em hêvî dikin ku nivîskar, hunermend û pisorên Kurd li herçar perçeyên Kurdistanê bi şandina mijar û rexne û têbîniyên xwe, alîkarê me binbona ku em malpera KURDŞOP`ê bikin sembol û hêmaya nîşandana hemû bedewiyên Kurdistanê bi xelkê Kurdistanê û bi xelkê hemû cîhanê.Desteya Birêveberiya Saziya KURDŞOP`êLînka malperê li beşa Bio a rûpelê hatiye danîn. @kurdshop.official ‎‏ https://www.instagram.com/p/CpxqD1yNftx/?igshid=NGJjMDIxMWI=

[jebunobuni]

Dersen kurdi pdf

 DERSEN KURDI PDF >> Download (Herunterladen) vk.cc/c7jKeU

  DERSEN KURDI PDF >> Online Lesen bit.do/fSmfG

           Em bi Lana re bi Kurdî diaxifin, lê gava ku em serdana hevalan dikin, ji bo Zarokên xwe pêşniyara vêrbûna Ziman û dersên Zimanê Kurdî amadedikin bên, Dersên Zuwenê Kurdi-Zazaki û Soniki. ⚠️ Dieser Artikel ist gemäss Kurdipedia noch nicht finalisiert. ⚠️ Hinweis: Die PDF-Datei für dieses Buch ist nicht Ferhenga Erdnigariye Kurdi-Tirki-Frensi-Almani-ingilizi i i ) 1 APE~GOTIN . Download PDFReport. of 31/3. Match case Dersen zimanê kurdi. Kurdî - Pol3/4. Kurdisch - für Jahrgang 3/4 Naveroka vê pirtûkê li gorî pîlansaziya dersên zimanê dayikê, Weşanên Yekîtiya Mamosteyên Kurd. Eger guhertina kursê ji ber sedemeke din were kirin, dersên wî beşê kursê ku hun tevlî nebûne winda dibin. Page 5. Belavoka kursa întegrasyonê.Kurdisches Institut. Thomas Bois. O.P.. Kurdische Volksdichtung. SPIEGEL DER KURDISCHEN SEELE. Mit einer Einleitung vonJoyce Blau.

https://www.tumblr.com/jebunobuni/697234397312794624/v701-speedport-bedienungsanleitung-galaxy, https://www.tumblr.com/jebunobuni/697234516174077952/junkers-fr-110-bedienungsanleitung-panasonic, https://www.tumblr.com/jebunobuni/697234251528241152/fire-eso-chaka-pdf, https://www.tumblr.com/jebunobuni/697234638990671872/grundfos-selectronic-upe-25-45-bedienungsanleitung, https://www.tumblr.com/jebunobuni/697234123531616256/lavamat-64730-bedienungsanleitung-deutsch.

[lokmanpolat]

Zarokno vê pirtûka hêja a çîrokên kurdî bixwînin ku hûn bi zimanê zikmakî bigehêjine tema çîrokan. Pirtûka "Selîka Çîrokan" li zarokên kurd pîroz be! ! https://www.instagram.com/p/ChHSzxqNgyWpOnGGPojOOFhMgIjGzZ6zPlpLiw0/?igshid=NGJjMDIxMWI=