#dierfiguren | Explore Tumblr Posts and Blogs

jurjenkvanderhoek · 9 months

Text

HANNEKE FRANCKEN TEKENT ZICH EEN NIEUWE WERELD

In haar mysterieuze tekeningen voegt Hanneke Francken ongelijksoortige zaken samen zodat er nieuwe samenstellingen ontstaan. Het lijken verschillende onderdelen uit de natuur te zijn, samengebracht als een collage. Geknipt en geplakt. Landschapselementen die nooit met elkaar in samenhang waren of ooit hadden kunnen zijn. Francken verstrengelt deze, vlecht aaneen en weeft ineen. Er ontstaan nieuwe werelden, andere omgevingen. Het boek “Intertwine”, een uitgave in eigen beheer met teksten van Arno Kramer, Diana Wind en Patty Wageman, is een kaartenmap om die werelden gewaar te worden. Een reisgids om ontdekkingen te doen. In de getoonde tekeningen kan ik zoeken en vinden, kijken en zien. Er is echter niets verborgen, alles is helder en klaar in beeld gebracht. Het is een positieve wirwar, waarbij de ogen de kost krijgen. Hongerig sla ik het boek open en laaf mij aan deze overvloed aan lijnen, vlakken en kleuren.

Hanneke Francken heeft de natuur als inspiratiebron, als basis voor haar werk, als uitvalsbasis om te scheppen. Want dat is wat ze doet, scheppen. Onwezenlijke omgevingen bestaansrecht geven. Nieuwe natuur creëren. Niet voor handen zijnde samenstellingen grijpbaar maken. Alle elementen die existeren samenbrengen en er een vernieuwd inzicht mee tekenen. Als het ware de natuur ofwel de zichtbare werkelijkheid recyclen. Hergebruiken in een ander beeldend leven. De reïncarnatie van de oorspronkelijkheid.

Met de natuur als uitgangspunt neemt Francken geen genoegen alleen de werkelijkheid te reproduceren, na te maken, in beeld te brengen. Ze streeft geen perfecte nabootsing van de wereld om zich heen na. “Zij tekent als het ware een ander leven in het werk”, lees ik in de inleidende tekst van tekenaar, curator en dichter Arno Kramer. “Zij speelt op een evidente manier met drama, met het bovennatuurlijke en misschien met het esoterische en religieuze, zonder larmoyant te worden.” Het boek toont ouder werk en meer recente tekeningen van Hanneke Francken. De vroege werken hebben nog de mens in alle oorspronkelijke naaktheid als onderwerp. De menselijke figuur wringt zich in alle bochten om zich te verwonderen over de natuur. Niet om er de baas over te spelen, maar één te zijn met en er opgaan in. Tekeningen waarin kleurpotloden in de doos blijven, in grijzen is de werkelijkheid eer aan gedaan.

Dan in het weergeven van gestorven dieren komt er kleur in de flora rond de fauna. Door de bloemen en planten levend te kleuren is de fazant en is het konijn echt levenloos. Zo dood als een pier. Tekeningen die qua onderwerp niet oogstrelend zijn, echter de manier waarop Francken deze dode werkelijkheid tot leven brengt is onnavolgbaar. De ondergrond is nog helder wit, het wit van de drager. Maar dan krijgt ook het papier kleur en stap ik echt een andere wereld binnen. De harde realiteit wordt ingewisseld voor een onwezenlijke zachtheid. Het onderwerp is nog even meelijwekkend, maar gevat in een legendarische onderwereld. Legendarisch als in fabelachtig, wonderlijk en verbazingwekkend. De onderwereld omdat het beeld duister is, geheimzinnig en onverklaarbaar.

Hanneke Francken maakt cryptische tekeningen. De waarheid verbergt zich in raadselachtige samenstellingen. Want de dierfiguren gaan zich min of meer verbergen in de vegetatie. “Zij gaan soms op in de duizeligmakende hoeveelheid lijnen en het is de vraag of er nog een voorgrond en een achtergrond bestaan”, schrijft Arno Kramer. “De lijnen zijn zo gevarieerd en zo gevoelig en ook intuïtief getekend, dat ze nooit van te voren zo bedacht kunnen zijn.” En Kramer besluit zijn betoog met “De tekeningen van Hanneke Francken hoeven niet begrepen te worden, ze moeten beleefd worden, je kunt er in dwalen, je kunt er zelfs in verdwijnen.” En inderdaad raak ik mezelf kwijt in de meest recente, intertwine, composities. Denk ik een rotspartij met mos begroeid te zien, kan zich daar zomaar een vogelbeest uit los maken. Meerdere keren moet ik mijn blik over het getekende laten gaan, mijn ogen goed de kost geven in en aan de voorgeschotelde composities, om de ware aard ervan te doorzien.

Francken fantaseert vanuit de werkelijkheid cellen, organismen, gevogelte, wild en vegetatie. Zoals de schepper de aarde construeerde. Het afpellen van de werkelijkheid, noemt directeur Stichting Oude Groninger Kerken Patty Wageman dat. Tot je op dat deel van de evolutie stuit waar het allemaal begon. “Op zoek naar de oorsprong om er vervolgens een nieuw begin aan toe te voegen.” Door mythologie, natuur, evolutie en eeuwigheid vloeien dieren en planten tot onwerkelijke sferen samen. In deze werken doet zich veel voor, er staat van alles te gebeuren. Iedere vierkante centimeter is benut om de beschouwer te dwingen geconcentreerd te kijken. De aandacht te vestigen op de dynamiek van de slingerende lijnen en de in elkaar grijpende elementen. De natuur heeft de overhand in de tekeningen. Knoestige bomen, bebladerd geschubde stammen, sprietende takken, een bast als een prentenboek. Daaromheen verwaaien twijgen en loof, de blik laat zich stroomlijnen in deze wildernis. Werken waarin Francken zich zichtbaar zorgen maakt over de toekomst van ons bestaan. “Zij beweegt zich in haar werk tussen wat vanzelfsprekend was, de levenscyclus”, schrijft curator hedendaagse kunst Museum Rijswijk Diana Wind, “naar nieuwe mogelijkheden, microben en andere eencellige wezens, tot geen invulling weten van wat gaat komen, de lege plekken in haar tekeningen.”

“Het is een weelderig en bewegend spel van kleur en lijn dat als resultaat een attractieve manifestatie heeft. Begeeft de blik zich op korte afstand langs de getrokken lijnen, de afgebakende velden, dan merk ik tussen de veelvormige vegetatie weleens een addertje onder het gras, kijk ik niet zelden de kat uit de boom en vind ik soms een vreemde eend in de bijt. Kortom er beweegt zich meer tussen deze hemel en aarde van Hanneke Francken”, schreef ik geboeid door haar werk bij de tentoonstelling Synthese vorig jaar in Galerie Getekend in Heerenveen.

Gefascineerd door de cyclus van het leven laat Francken een nieuwe wereld ontstaan in haar werken. Ze illustreert haar fascinatie in een rijke schepping van samenvloeiende planten en dieren, met incidenteel in de achtergrond een teken van menselijke activiteit. Maar vooral draait het in haar werk om die eerste dagen van het scheppingsverhaal, om het creëren van een synthese van waaruit nieuw leven ontstaat. Het nieuwe landschap is een visioen, een voorspelling van een apocalyptische toekomst, een nieuw begin.

“Tekenen is voor Hanneke Francken een manier om beeldend te schrijven”, schrijft Patty Wageman. “Een tekening moet in haar ogen bruisen, energie uitstralen en beweging laten zien. Het moet dynamisch zijn en het statische van het vlak overstijgen. (…) Met haar cycli probeert ze de kijker bewust te maken van de wereld om ons heen, van wat de aarde met ons doet en wij met de aarde.”

De in het boek opgenomen en door de tekeningen gestrooide gedichten zijn even mysterieus als de tekeningen dat in eerste beschouwing zijn. De beelden vergen het om lang naar te kijken, erin te duiken als het ware. De poëzie heeft een lange adem nodig om de woorden te laten indalen. Ik citeer: “Onder golven duiken - Niemand weet als niemand ziet het gezicht wat in het grafiet verdwijnt. / In de weerspiegeling is zij niet opgehouden met bestaan / slechts klanken die terugkeren, soms in wankel evenwicht. / / Als je schrijft: dat er geen ik meer is, of niet meer dezelfde ik, / legt zij afstanden af, zodat het oog niet went aan de verdwijning.”

Intertwine. Tekeningen en gedichten Hanneke Francken. Teksten Arno Kramer, Diana Wind, Patty Wageman. Oplage 150 exemplaren. Uitgave in eigen beheer, oktober 2022.

#Hanneke Francken #Intertwine #tekeningen #drawings #kunst #boekbespreking

2 notes · View notes

wikimediauncommons · 3 months

Text

file: Pot met deksel, groen geglazuurd en met in reliëf dierfiguren, BK-BR-612-21.jpg

#art

0 notes

blogmargadegenieter · 4 years

Photo

Vrijdag 8 mei 2020: Thuisopdracht 8:

Een nieuw dier ontwerpen: Scheur en knip uit oude tijdschriften, kranten, gidsen etc met foto's (zo veel mogelijk) verschillende mensfiguren, dieren maar ook planten of andere natuurlijke structuren uit. Knip de mens en dierfiguren in zoveel mogelijk delen en leg alles door elkaar op tafel. Nu is het moment dat jullie gaan schuiven,overlappen en stukken van dieren of mensen over elkaar heen leggen of verbinden. Het uitwerken kan met een fineliner of zwart pennetje. Gebruik als basis een wit vel (ik denk dat A4 formaat prima is, zeker als de foto's die je gebruikt niet heel groot zijn). Welke naam krijgt het ontdekte dier? Waar komt het dier vandaan en wat maakt het zo bijzonder? Schrijf het er maar bij.

0 notes

joostjongepier · 5 years

Photo

Wat? Madonna met Kind, De Man van Smarten en Dood in het paradijs van Carolien Smit.

Waar? Tentoonstelling Carolien Smit – L’Amour fou in het Drents Museum, Assen

Wanneer? 18 februari 2019

Soms ga je naar een museum voor een bepaalde tentoonstelling en doe je, omdat je er toch bent, ook de rest van het gebouw maar even aan. Aangezien ik de hele dag in Assen ging doorbrengen, doolde ik na ‘Nubië’ op mijn gemak door het Drents Museum. In mijn eentje dwaalde ik door de stijlkamers. Het was maandag, een dag waarop het museum gewoonlijk gesloten is. Na wat zoeken kon je op internet de mededeling vinden dat het museum vanwege de voorjaarsvakantie deze week ook ’s maandags open was. Ik had die informatie gevonden; vele anderen blijkbaar niet. Vandaar dat ik moederziel alleen door de negentiende-eeuwse kamers rondliep, af en toe vanuit een spiegel toegesproken door de meid, die het en ander over het huishouden vertelde.

Toch wil ik het hier niet hebben over deze geestverschijningen van de meid, de drukke bezigheden van mevrouw, of de bizarre verzamelingen van meneer. Er was in het museum namelijk nog een speciale tentoonstelling. In eerste instantie dacht ik in een aflevering van ‘Tussen kunst en kitsch’ te zijn terechtgekomen, en wel op de afdeling edelkitsch. Eerlijk gezegd is dat gevoel ook wel gebleven. Toch doe ik de kunstenares, Carolien Smit, daarmee zeer tekort. Daarvoor is haar werk te vakkundig vervaardigd en is het te zeer verankerd in de kunstgeschiedenis. Dat werk bestaat uit keramiek, voornamelijk mens- en dierfiguren. De meeste sculpturen hebben een huid die is opgebouwd uit talloze minieme deeltjes, die haartjes, wol, kralen, bloeddruppels, et cetera voorstellen.

De thema’s waar Smits werken mee samenhangen zijn: natuur, mythen en sprookjes, dood, maar zeker ook het Rooms-Katholieke geloof. Zo is daar ‘Madonna met Kind’, maar ook ‘De Man van Smarten’. Deze laatste sculptuur doet mij sterk denken aan de zeventiende-eeuwse Spaanse beelden van de lijdende Christus. Deze kenmerken zich door een zo realistisch mogelijke afbeelding van Jezus’ tranen en bloeddruppels. Hyperrealisme avant la lettre! Smits werk gaat nog een stap verder. Hier is dan ook nauwelijks nog sprake van realisme. Bij haar zijn Christus gezicht en lichaam haast volledig bedekt met bloeddruppels. Eerder surrealisme dan realisme.

Niet al het werk van Smit is kleurrijk. Ze maakte voor het Drents Museum ook een paar wanden met wit keramiek: ‘Dood in het paradijs’. Dit werk doet onmiddellijk denken aan Saint Saëns muziekwerk ‘Dance Macabre’. Ook schilderijen van Jeroen Bos en James Ensor en het beroemde jasperware servies van Wedgewood dringen zich op als referentie. Ook dit witte keramiek heeft een zeker kitschgehalte, maar ook hier kun je, als je goed kijkt, niet heen om het onvoorstelbare vakmanschap van de kunstenares.

#carolien smit

0 notes

pensioenreflecties · 6 years

Text

Kunst

Gisteren was het een nieuwsfeitje in de marge van allerlei belangrijke wereld- en sportgebeurtenissen; Een ¨meesterwerk¨ van de Amerikaanse kunstenaar ging ¨aan diggelen¨ nadat het door een bezoeker was aangeraakt. (geciteerd uit de Volkskrant). Jef Koons is een zeer bemiddeld kunstenaar die erg veel geld verdient met het vervaardigen van kunst die ik altijd omschrijf als ¨leuk om te zien, leuk om een foto van te maken, maar ook niet meer dan dat¨. Hij maakt kunstwerken door Disneyfiguren heel groot weer te geven, of door kunstwerken te maken van ballonfiguren die wij kennen van kinderfeestjes waarbij ballonnen tot dierfiguren worden gevouwen. Ook maakte hij een kunstwerk van een knielende Adolf Hitler. (te koop voor 15 miljoen!). Niet iedereen kan het werk waarderen, maar kapotmaken mag natuurlijk nooit. Dat vond degene die het werk van Koons (een glazen bol, vastgemaaakt aan een oud schilderij) kapot maakte vermoedelijk ook want de Volkskrant liet weten dan de veroorzaker van de schade ¨erg geschrokken¨ was. Hij had het kunstwerk alleen even willen aanraken. toen het vervolgens kapot knapte. Ik snap dat. Heb ik ook wel. In je nieuwsgierigheid wil je weten van welk materiaal het kunstwerk is gemaakt. en dan overkomt het je. Een museum moet natuurlijk ook nieuwsgierig maken

Een paar jaar geleden kocht het museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam een kunstwerk aan van Wim T. Schippers. Het betreffende kunstwerk valt het eenvoudigst te omschrijven als een enorm liggend vlak opgevuld met pindakaas. Waarschijnlijk omdat dat ook precies was wat het was. De conservator citerend noemde de Volkskrant het een ¨brutaal werk¨. Tja! Ik zou dan weer zeggen, leuk om te zien, leuk om te ruiken, foto van maken, en dan snel weer snel zorgen dat je je uit de voeten maakt. Zo dacht mijn broer er ook over, en hij besloot het museum te bezoeken met zijn, nog zeer jonge, kinderen. Want ja, als moderne ouder wil je je kinderen toch iets van cultuur ¨meegeven¨. Nietwaar? Wij weten natuurlijk dat het bezoeken van musea met je kinderen dodelijk saai is. En dat je ze op een gegeven moment noodgedwongen toch enigszins uit het oog moet verliezen, om zelf ook nog iets te kunnen bekijken. Nou moet ik zeggen dat het betreffende kunstwerk bij de kinderen aansloeg. Toen ze de kinderen na enige tijd weer wilden verzamelen, zagen ze tot hun schrik een spoor van pindakaasvoetjes vanuit het in ravage verkerende kunstwerk door het gebouw lopen. Wat het op zich wel weer gemakkellijk maakte om de kinderen terug te vinden en daarna schielijk het museum te verlaten. Ter geruststelling, de conservator liet weten dat het kunstwerk niet permanent was, maar dat het museum vooral het recht had gekocht om de ca. 30 vierkante meter pindakaas ten toon te stellen!! Met de schoentjes zelf is het overigens nooit meer goed gekomen.

Nog enkele weken te zien in de Kunsthal te Rotterdam ¨Hyperrealisme Sculptuur¨. Tot 2 juni

#Kunst

0 notes

jurjenkvanderhoek · 6 years

Text

DE FANTASIE VAN MONIQUE KONING, HALTE IN KUNSTROUTE

Ik ben niet zo van de kunstroutes. In een oogwenk het aangeboden werk bekijken, omdat er binnen een dag of twee welhaast anderhalf dozijn aan adressen te bezoeken zijn. Niks voor mij, ik houd van rust en een kalme beleving. Zo’n kunstroute is een soort van busreis langs bezienswaardige plekken. Iedere halte even er uit, kijken en een aandenken kopen, en dan snel de bus weer in, want de volgende stop dient zich alweer aan. Het is een komen en gaan van indrukken, waarbij je aan het eind van de rit door de bomen nauwelijks het bos nog hebt kunnen zien. Het werk van menig zich kunstenaar noemende deelnemer in de route heeft echter meer dan een korte bezichtiging verdiend. Een weekend is echt te kort en doet de deelnemers dan ook werkelijk tekort. Ik kan niet even een gesprek aanknopen over het hoe, wat en waarom van het zichtbare. Want ik moet alweer verder, anders haal ik het eind van de rit niet binnen de tijd. Natuurlijk kan ik vooraf een voorkeur maken. Een keuze uit het aanbod. Alleen daar aandoen waar ik denk dat interessant werk te zien valt. Dat kan.

Ik echter bezoek alleen één adres. Want ik ben niet zo van de kunstroutes als geheel. Een kunstenares die aan het voeteneind van de route zit. Zo lijkt het. Een schoolbord geeft aan waar het is: in de kantine van de golfclub. Niet echt een plek waar je zoiets als kunst vermoedt te zijn. Maar kunst en sport gaan goed samen, zo blijkt weer. Wel wordt ik enigszins mismoedig aan gekeken; ik zal mijn fiets wel op een verkeerde plek hebben gestald. Monique Koning, want zij heeft hier voor twee middagen haar intrek genomen in het met prijzen behangen zaaltje, heet me van harte welkom. Zij drukt, om haar werk onder de mensen te brengen, veel van haar tekeningen af op kaarten. Zo heeft ze mapjes met afbeeldingen van dieren en verkleiningen van fotocollages, maar ook legt ze zich toe op geboortekaartjes. Daarvoor heeft ze speciaal een website gemaakt: mormel.frl. Dat ze bestiert met haar partner Melle, die interieurarchitect is terwijl Monique zich afficheert als illustrator. Van fantasierijke geboortekaarten tot eigenwijs kindermeubilair. Je moet toch wat als beginnende kunstenaar.

Maar Monique is veel meer dan illustrator. Haar eenvoudige kindertekeningen spreken aan. De eigenzinnige dieren, soms naar de waarheid maar ook wel gevormd door fantasie, zijn op detail uitgewerkt. Het zit er allemaal in, in haar vingers. Kleurig en fleurig, grappig en aangenaam. Daarnaast is de gemanipuleerde fotografie van een meer kunstzinnige orde, vind ik. Daar wordt de kunst van Monique interessant. Ze gaat af van het pad een plaatje bij een verhaaltje te maken, de foto is namelijk de vertelling zelf. Het zijn collages van ruimten, waarvan de onderdelen zijn gefotografeerd. Netjes uitgeknipt en ingeplakt, om daar weer een foto van te maken. Te werken met licht van een kunstmatige bron om een mysterieus schijnsel op te wekken. En ze werkt er schilderachtig in met verf en penseel. Dan kan er andermaal geknipt en geplakt worden, en gefotografeerd. Dat kan doorgaan zolang de inspiratie het toelaat. Zo bouwt de beeltenis zich in lagen op. De kamer is er werkelijk, maar in het klein nagebouwd. Daar binnen speelt zich dan een surrealistisch spel af, een bovennatuurlijk toneel. Een kijkdoos, een poppenhuis. Er ontstaan dromerige sfeerbeelden van dierfiguren en menselijke personages. Ik krijg als het ware door deze foto’s een inkijk in de melancholische gedachte van Monique Koning. En die zweeft veelal met me weg naar verre einders. Als Peter Pan voert ze me naar Nooitgedachtland.

Werk van Monique Koning in de Kunstroute Heerenveen, was te zien op zaterdag 15 en zondag 16 september 2018. Golfbar Mulligan, Heidemeer 2, Heerenveen. Volgend jaar weer.

#kunstroute heerenveen #monique koning #golfbar #illustratie #fotografie #collage

0 notes