#20οςαιώνας
Text
Βασίλειος Ζαχάρωφ: Μια σκοτεινή προσωπικότητα
Πηγή εικόνας: https://www.mixanitouxronou.com.cy
Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ ήταν Έλληνας μεγαλοεπιχειρηματίας και έμπορος όπλων των αρχών του 20ου αιώνα, που έπαιξε σημαντικό παρασκηνιακό ρόλο στην ευρωπαϊκή πολιτική τόσο ώστε να χαρακτηριστεί «μυστηριώδης άνθρωπος της Ευρώπης» και «Άρχοντας του σκότους». Ξεκίνησε κάνοντας διάφορες δουλειές όπως πυγμάχος, πυροσβέστης, διερμηνέας, ξεναγός, μπράβος κι έφτασε να γίνει τραπεζίτης, έμπορος όπλων, ιδιοκτήτης καζίνο και μεγιστάνας του Τύπου. Υπήρξε συνομιλητής προσωπικοτήτων όπως οι Κλεμανσό, Λόιντ Τζορτζ και Ελευθέριος Βενιζέλος. Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ, πουλώντας όπλα σε κάθε γωνιά του κόσμου, απέκτησε πλούτο κι ένα κομμάτι του διέθεσε σε φιλανθρωπίες. Έφτασε μάλιστα να παρασημοφορηθεί 298 φορές για την ειρηνιστική του δράση. Για την προσωπική του ζωή υπάρχουν ελάχιστες πληροφορίες. Παντρεύτηκε την επί 30 χρόνια αγαπημένη του σε ηλικία 75 ετών, όταν εκείνη χήρεψε. Μετά τον θάνατό της, 18 μήνες μετά το γάμο τους, αποσύρθηκε ολομόναχος στον πύργο του στη Γαλλία μέχρι το θάνατό του.
Τα νεανικά χρόνια του Βασιλείου Ζαχάρωφ
Οι πληροφορίες για την καταγωγή του καλύπτονται από μυστήριο. Οι πιο εξακριβωμένες λένε ότι ο Βασίλειος Ζαχάρωφ γεννήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 1849 στα Μούγλα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στη νοτιοδυτική σημερινή Τουρκία, απέναντι σχεδόν από το νησί της Κω, τα Μοβολλά των Αρχαίων Ελλήνων, από Έλληνες γονείς. Είχε τρεις αδερφές, τη Σεβαστή, τη Ζωή και τη Χαρίκλεια.
Το πραγματικό επίθετο της οικογένειας ήταν Ζαχαρίου. Αρχικά η οικογένεια του πατέρα ζούσε στην Κωνσταντινούπολη, από όπου έφυγαν κατά τους διωγμούς του 1821. Κατέφυγαν στην Ρωσία, όπου το επίθετό έγινε Ζαχάρωφ. Όταν οι συνθήκες το επέτρεψαν, η οικογένεια επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη κι από εκεί πήγε στα Μούγλα, όπου γεννήθηκε ο Βασίλειος. Το 1855 ακολούθησε νέα μετακίνηση στην Κωνσταντινούπολη και εγκατάσταση στην ιστορική συνοικία Ταταύλα, όπου μεγάλωσε ο Βασίλειος.
Τα πρώτα χρόνια εκεί ήταν δύσκολα καθώς οι δραστηριότητες του πατέρα δεν πήγαιναν και τόσο καλά και δυσκολευόταν να θρέψει την πολυμελή οικογένειά του. Μετά από οικονομική βοήθεια κάποιου οικογενειακού φίλου, ο 13χρονος Βασίλειος γράφτηκε στην Αγγλική Σχολή. Σύντομα όμως, μετά την πτώχευση του πατέρα του, αναγκάστηκε να διακόψει για να βρει δουλειά και να βοηθήσει την οικογένεια. Αρχικά δούλεψε ως πυροσβέστης ή τουλουμπατζής, όπως λεγόταν τότε. Λίγο αργότερα, με τις γνώσεις που είχε στα αγγλικά βρήκε δουλειά ως δραγουμάνος, δηλ. διερμηνέας και ξεναγός. Σε αυτή τη δουλειά μπόρεσε να τελειοποιήσει τις γνώσεις του στα αγγλικά και τα γαλλικά. Ταυτόχρονα όμως έκανε και μικροεργασίες αργυραμοιβού, που μόλις του εξασφάλιζαν τα καθημερινά έξοδα.
Η εργασία στο κατάστημα του θείου και η εμπλοκή με την δικαιοσύνη
Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ εργάστηκε στην συνέχεια στο κατάστημα υφασμάτων του θείου του του Σεβαστόπουλου στο Γαλατά. Πολύ σύντομα έδωσε νέα ώθηση στο μαγαζί. Ο θείος του, που είχε αποτραβηχτεί για λόγους υγείας, βλέποντας αυτή την ανάπτυξη, έγραψε μια επιστολή στον Βασίλειο, με την οποία τον έκανε συνέταιρό του. Αργότερα όμως αρνήθηκε να καταβάλει στον Βασίλειο τα υποσχόμενα ποσοστά από τα κέρδη. Τότε, ο ίδιος ο Βασίλειος Ζαχάρωφ αφαίρεσε από το ταμείο τα προβλεπόμενα ποσοστά του κι έφυγε για την Αγγλία, όπου από το 1870 είχε αναλάβει την αντιπροσωπεία της εταιρίας.
Στην Αγγλία τον συνέλαβε η αστυνομία, αφού ο θείος του τον είχε καταγγείλει ως καταχραστή της περιουσίας του. Έμεινε στην φυλακή για αρκετούς μήνες καθώς είχε χάσει την επιστολή του θείου του που θα τον αθώωνε. Καθώς οδηγούνταν στο δικαστήριο, βρήκε μέσα στο πανωφόρι του την επιστολή του θείου του, που αποτέλεσε το στοιχείο της αθώωσής του έστω και την τελευταία στιγμή. Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ υποστήριζε πάντα αυτή την εκδοχή των γεγονότων, την οποία επιβεβαίωνε και ο μετέπειτα φίλος του, Στέφανος Σκουλούδης.
Οι επισκέψεις στην Ελλάδα και η είσοδος στο εμπόριο όπλων
Μετά από αυτή την περιπέτεια ο Βασίλειος Ζαχάρωφ έφυγε από την Αγγλία και το 1876 ήρθε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Η γλωσσομάθεια, η ευγένεια αλλά και η άψογη και πάντα προσεγμένη εμφάνισή του, άνοιξαν πολλές πόρτες. Τότε ήταν που ο 27χρονος Ζαχάρωφ γνωρίστηκε με τον 38χρονο Κωνσταντινουπολίτη επιχειρηματία και διπλωμάτη, Στέφανο Σκουλούδη. Γρήγορα όμως διαδόθηκε η φήμη για την κατηγορία του καταχραστή κι έτσι όλοι οι μέχρι τότε φίλοι του έπαψαν τις επαφές μαζί του. Έμεινε μόνο ο Σκουλούδης, που τον συμπαθούσε ιδιαίτερα. Το γεγονός αυτό όμως ανάγκασε τον Βασίλειο Ζαχάρωφ να εγκαταλείψει την Αθήνα και να επιστρέψει στην Αγγλία.
Πηγή εικόνας: https://www.reporter.gr
Λίγο καιρό αργότερα δολοφονήθηκε στην Ελλάδα από φρουρό κάποιος Καναδός διαρρήκτης κατά την απόδραση του από τις φυλακές. Κάποια εφημερίδα έγραψε ότι ο δραπέτης αυτός ήταν ο Βασίλειος Ζαχάρωφ, γεγονός που τον ανάγκασε να επιστρέψει στην Αθήνα για ν' αποδείξει ότι είναι ζωντανός και για να τιμωρήσει τον συκοφάντη. Ο Σκουλούδης, με τον οποίο είχαν κρατήσει επαφές, τον γνώρισε με τον Σουηδό σχεδιαστή όπλων Thorsten Nordenfelt. Έτσι, το 1877, ορίστηκε αντιπρόσωπος της εταιρίας Νόρντενφελτ (μετέπειτα Βίκερς – Άρμστρονγκς), αρχικά στα Βαλκάνια και στη συνέχεια στην Ανατολική Ευρώπη και τη Ρωσία, με αμοιβή 5 λιρών την εβδομάδα. Η νέα θέση έδινε κύρος και βοήθησε τον Βασίλειο Ζαχάρωφ να ανακτήσει γρήγορα τη φήμη του και να πετύχει σημαντικές παραγγελίες από τις ελληνικές κυβερνήσεις. Η εξαγορά της Μαξίμ – Νόρντενφελτ από την αγγλική Βίκερς διεύρυνε το πεδίο των δραστηριοτήτων του, καθώς έγινε περιοδεύων αντιπρόσωπος της εταιρίας. Με όπλο τη δωροδοκία, ο Ζαχάρωφ κατάφερε να αποσπάσει πολλά λεφτά από τα συμβόλαια της Βίκερς.
Το «σύστημα Ζαχάρωφ»
Μέχρι σήμερα είναι γνωστό και εφαρμόζεται το «σύστημα Ζαχάρωφ», που βασίζεται σε ένα εκτεταμένο δίκτυο πληροφοριών που του επέτρεπε να εκβιάζει τους πολιτικούς ηγέτες και τους δημοσιογράφους, να χρησιμοποιεί σύγχρονα μέσα προπαγάνδας και να χρηματοδοτεί συστηματικά έδρες μεγάλων πανεπιστημίων της Δύσης, που προωθούσαν την έρευνα για την πρόοδο της πολεμικής αεροπορίας και των οπλικών συστημάτων.
Έχει μείνει στην ιστορία η περίπτωση της δωροδοκίας ανώτατου Ρώσου από τον οποίο εξαρτιόταν η έγκριση για μια μεγάλη παραγγελία όπ��ων. Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ τον επισκέφθηκε στο γραφείο του, όπου «ξέχασε» το πορτοφόλι του, με ένα μεγάλο χρηματικό ποσό μέσα. Ο Ρώσος έσπευσε να τον ειδοποιήσει αλλά ο Ζαχάρωφ απάντησε ότι το πορτοφόλι δεν ήταν δικό του. Την επόμενη μέρα κάλεσε ο Ρώσος για να δώσει την παραγγελία του.
Σύμφωνα με άλλη εκδοχή ο Ρώσος είχε πει αρχικά στον Ζαχάρωφ ότι δεν ενδιαφερόταν για τα όπλα του. Ο Ζαχάρωφ όμως του πρότεινε να μελετήσει καλύτερα την πρότασή του και να του απαντήσει την Παρασκευή 15 του μήνα. Ο Ρώσος τον διόρθωσε λέγοντας ότι 15 ήταν Πέμπτη κι όχι Παρασκευή. Ο Ζαχάρωφ επέμεινε και τελικά πρότεινε να βάλουν στοίχημα με ένα τεράστιο ποσό. Ο Ρώσος δέχτηκε γιατί ήταν βέβαιος για την ημερομηνία. Έτσι ο Ζαχάρωφ έχασε το στοίχημα αλλά κέρδισε την παραγγελία.
Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ γίνεται ο καλύτερος έμπορος όπλων
Όταν η Κύπρος πέρασε σε βρετανική κατοχή το 1878, ο Βασίλειος Ζαχάρωφ φαίνεται να έχει επιστρέψει στη Βρετανία, όπου εργαζόταν ως υπάλληλος και παραγγελιοδόχος της εταιρίας. Αναδείχθηκε ως ένας από τους πιο δραστήριους πωλητές όπλων στην Ευρώπη. Οι συνθήκες ήταν ιδανικές για την πώληση όπλων, ειδικά μετά τη Συνθήκη του Βερολίνου το 1878.
Το 1888 μεσολάβησε προσωπικά ο ίδιος και κατάφερε να συγχωνεύσει τις δυο μεγαλύτερες εταιρίες όπλων της εποχής, τη Νόρντενφελτ και τη Μαξίμ, που κατασκεύαζε τα ομώνυμα μυδραλιοβόλα και προμήθευε όλο τον κόσμο. Όταν όμως επήλθε διαφωνία μεταξύ των δύο, ο Βασίλειος Ζαχάρωφ εγκατέλειψε τη Νόρντενφελτ κι έγινε αποκλειστικός αντιπρόσωπος της Μαξίμ, με ποσοστά από τις πωλήσεις. Το 1897 πέτυχε την συνεργασία της εταιρίας Μαξίμ με τον παλαιότερο οίκο κατεργασίας μετάλλων της Αγγλίας, Βίκερς. Την ίδια περίοδο ξεκίνησαν και διάφορες πολεμικές συρράξεις, όπως ο ατυχής για την Ελλάδα πόλεμος με την Τουρκία το 1897, ο πόλεμος Ιαπωνίας - Κίνας και οι ευρωπαϊκοί πόλεμοι στην Αφρική, που τον βοήθησαν να βγάλει σημαντικά κέρδη και να γίνει πασίγνωστος, άνθρωπος με πολιτική και στρατιωτική επιρροή στους ευρωπαϊκούς κύκλους.
Πηγή εικόνας: https://www.newsbeast.gr
Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ ακολουθούσε μια εξαιρετικά έξυπνη τακτική στις πωλήσεις του. Κάποτε πούλησε ένα υποβρύχιο Νόρντενφελτ στην Ελλάδα, μετά παρουσίασε αυτή την αγορά στην Τουρκία ως απειλή και της πούλησε δύο υποβρύχια και τέλος απευθύνθηκε στην Ρωσία, δημιουργώντας την εντύπωση θαλάσσιου υπερεξοπλισμού από τους γείτονες νότια της Μαύρης Θάλασσας, πούλησε και σε αυτήν άλλα δύο υποβρύχια. Επωφελούμενος από τις γνωριμίες του στη Ρωσία, έβγαλε σημαντικά κέρδη και κατά τον Ρωσοϊαπωνικό πόλεμο. Με μια τεράστια παραγγελία όπλων που κατάφερε από την ισπανική κυβέρνηση μπόρεσε να αναμειχθεί με δικά του πια κεφάλαια στην πολεμική βιομηχανία. Οι γνωριμίες και οι προσωπικές φιλίες του με ισχυρούς πολιτικούς της εποχής, όπως οι Λόιντ, Μπριάν, Κλεμανσό κ.ά. τον βοήθησαν να επεκτείνει τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες και σε άλλους τομείς, όπως ναυπηγεία και πετρέλαια, έτσι ώστε λίγο πριν τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, να έχει γίνει πια μια λαμπρή πανευρωπαϊκή προσωπικότητα.
Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο
Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ έγινε ο βασιλιάς της πολεμικής βιομηχανίας κατά την διάρκεια του Α' παγκοσμίου Πολέμου. Αρκετοί ιστορικοί υποστηρίζουν ότι ο πόλεμος αυτός υποκινήθηκε από τις οπλοβιομηχανίες για να αυξήσουν τα κέρδη τους. Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ ήδη από το 1913 είχε εξασφαλίσει για την Βίκερς τους εξοπλισμούς της Ρωσίας κι έτσι κατάφερε σημαντικό πλήγμα στις ανταγωνίστριες εταιρίες, όπως η γαλλική Σνάιντερ και η γερμανική Κρουπ. Στη διάρκεια των βαλκανικών πολέμων βοήθησε την Ελλάδα παρασκηνιακά, επηρεάζοντας πολιτικούς και στρατιωτικούς παράγοντες της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας, αλλά και με δωρεές και χορηγίες. Η αγγλική Βίκερς στην συνέχεια επέκτεινε σε μεγάλο βαθμό τις εγκαταστάσεις της καθώς ο Ζαχάρωφ, που ήταν φίλος αλλά και μυστικός σύμβουλος πολλών σημαντικών πολιτικών ανδρών της Αντάντ, γνώριζε ότι πλησιάζει ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος. Ως ένας από τους σημαντικότερους προμηθευτές όπλων των συμμάχων, επικοινωνούσε καθημερινά κι έγινε φίλος με τον υπουργό Εξοπλισμών της Μεγάλης Βρετανίας Λόιντ Τζορτζ. Όταν εκείνος έγινε πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια του πολέμου, ο Ζαχάρωφ έγινε σημαντικός παρασκηνιακός παράγοντας.
Μόλις ξέσπασε ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος ο Βασίλειος Ζαχάρωφ διέθετε ήδη δική του εφημερίδα, την «Excelsior», δική του τράπεζα, την «Union Parisienne», αλλά και πρακτορείο τύπου στην Αθήνα. Μέσω αυτού προπαγάνδισε την έξοδο της Ελλάδας στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ. Κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, όπως είχε κάνει και νωρίτερα με τους Βαλκανικούς, ο Βασίλειος Ζαχάρωφ υποστήριξε την Ελλάδα δίνοντας δάνεια, δωρεάν πολεμικό υλικό αλλά και αναλαμβάνοντας την υποχρέωση να χορηγεί στην Ελλάδα 2,5 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο για όσο διάστημα παρέμενε στον πόλεμο. Οι «Times» του Λονδίνου υπολογίζουν τη συνεισφορά του προς τους Συμμάχους σε 50 εκατομμύρια στερλίνες. Αντιλαμβανόμαστε ότι και τα κέρδη που αποκόμισε από τον πόλεμο αυτό θα ήταν τεράστια.
Η γνωριμία με τον Βενιζέλο
Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ είχε γοητευτεί από την προσωπικότητα του Ελευθερίου Βενιζέλου και ο Βενιζέλος θέλησε να τον χρησιμοποιήσει ώστε να έχει στήριξη στις εθνικές του επιδιώξεις και την «Μεγάλη Ιδέα». Διαδραμάτισε αποφασιστικό ρόλο στο διπλωματικό παρασκήνιο κατά την διάρκεια του Συνεδρίου Ειρήνης το 1919, βοηθώντας τον Βενιζέλο στην ικανοποίηση των εθνικών διεκδικήσεων της χώρας. Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ συνέχιζε, λοιπόν, να στηρίζει οικονομικά την χώρα και μετά το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και μέχρι την Μικρασιατική Εκστρατεία, αλλά και αργότερα μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, συνέβαλε στην περίθαλψη των προσφύγων.
Οι διάφορες επαγγελματικές δραστηριότητες του Βασιλείου Ζαχάρωφ
Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ απέκτησε μεγάλο πλούτο μέσα από τις διάφορες δραστηριότητές του, τόσο μεγάλο μάλιστα, που ονομάστηκε «Ωνάσης του προηγούμενου αιώνα». Η περιουσία του προήλθε κυρίως από το εμπόριο όπλων.
Οι δραστηριότητες του Ζαχάρωφ επεκτάθηκαν και σε πετρελαϊκές εταιρίες και τράπεζες, όταν πια είχε περάσει τα 70 και έπαψε να ασχολείται με τα όπλα και την παρασκηνιακή διπλωματία. Είχε εξαγοράσει την Τράπεζα του Σηκουάνα στο Παρίσι, γνωστή ως «Τράπεζα Αδελφών Μάγιερ» ενώ ίδρυσε στην Κωνσταντινούπολη την Τράπεζα της Μεσογείου. Αναμείχθηκε επίσης με την βιομηχανία πετρελαίου αλλά και τα ναυπηγεία.
Οι φιλοδοξίες του Βασιλείου Ζαχάρωφ δεν σταματούν και αρχίζει να αγοράζει και μερικά ευρωπαϊκά καζίνο. Το 1924 ο καλός του φίλος και Πρίγκιπας του Μονακό Λουδοβίκος Β΄ του πρότεινε να αγοράσει το καζίνο της χώρας, που ήταν υπό πτώχευση λόγω του πολέμου. Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία και αγόρασε το καζίνο, το οποίο οδήγησε και πάλι στην κορυφή ξεπερνώντας τις οικονομικές δυσκολίες και κάνοντάς το ένα από τα πιο διάσημα καζίνο της Ευρώπης.
Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ γίνεται Σερ
Το 2005 αποχαρακτηρίστηκαν αρχεία του Βρετανικού Υπουργείου Εξωτερικών για την περίοδο 1873-1939. Από εκεί φάνηκε ότι ο Βασίλειος Ζαχάρωφ εργάστηκε ως πράκτορας της Βρετανίας για να βάλει την Ελλάδα στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ, διοχετεύοντας μεγάλα ποσά για την εξαγορά Ελλήνων βουλευτών. Σε μια επιστολή του Ζαχάρωφ στον Βρετανό πρωθυπουργό αναφέρει ότι για δωροδοκίες στην Ελλάδα χρειάζονταν 1,5 εκατομμύριο λίρες, ώστε να εξαγοράσει 45 βουλευτές. Ο Βρετανός πρωθυπουργός δέχτηκε τις προτάσεις όπως φαίνεται και σε ένα έγγραφο στις 11 Δεκεμβρίου 1915, με το οποίο έδωσε χρήματα στον Ζαχάρωφ μέσω της Barclay's Bank. Με αυτά τα χρήματα ο Βασίλειος Ζαχάρωφ, μεταξύ άλλων, χρηματοδότησε και την ίδρυση του Εκδοτικού Οίκου των Φιλελευθέρων. Το 1916 όμως η Ελλάδα ακόμα δεν είχε μπει στον πόλεμο κι έτσι ο Ζαχάρωφ πέτυχε νέα Γαλλο-Βρετανική χρηματοδότηση των Φ��λελευθέρων με επιπλέον 5.000.000 δραχμές για προεκλογικά έξοδα. Γι αυτές του τις υπηρεσίες τιμήθηκε από τον βασιλιά της Αγγλίας με το παράσημο του Λουτρού, ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας τον ονόμασε Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής και το 1919 πήρε από τον βασιλιά της Αγγλίας τον τίτλο του βαρονέτου και του ιππότη του Μεγαλόσταυρου του Τάγματος του Μπαθ, γι αυτό και αποκαλούνταν Σερ. Η κυβέρνηση Βενιζέλου του 1917-1920 τίμησε επίσης τον Βασίλειο Ζαχάρωφ με το παράσημο του Σταυρού του Σωτήρος.
Πηγή εικόνας: https://www.pronews.gr
Οι ευεργεσίες του Βασιλείου Ζαχάρωφ
Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ έκανε πολλές δωρεές στην ζωή του και μπορεί να χαρακτηριστεί ευεργέτης. Για παράδειγμα ήταν χορηγός του Ινστιτούτου Παστέρ στην Αθήνα, που ιδρύθηκε με δικά του χρήματα, έδωσε το σπίτι του στο Παρίσι για να στεγαστεί η Ελληνική Πρεσβεία, ενίσχυσε την ελληνορθόδοξη κοινότητα Παρισίων και βοήθησε πολλούς Έλληνες να συνεχίσουν τις σπουδές στο Παρίσι, δώρισε στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» ποσότητα ραδίου για τη θεραπεία των απόρων ασθενών, χρηματοδότησε την ανέγερση πολεμικού νοσοκομείου στην πόλη Biarritz στη νοτιοδυτική Γαλλία, ανέλαβε την αντισεισμική μελέτη και το στήσιμο νέων κατοικιών για τους σεισμοπαθείς της Κορίνθου. Σημαντικές ήταν και οι δωρεές του σε ελληνικά ιδρύματα της Κωνσταντινούπολης. Επίσης, ίδρυσε έδρα Αεροπορίας στο Πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης και με δική του πρωτοβουλία ιδρύθηκε και στην συνέχεια χρηματοδοτούνταν η έδρα Αγγλικής Λογοτεχνίας στη Σορβόννη και Γαλλικής Λογοτεχνίας στην Οξφόρδη, το πανεπιστήμιο της οποίας τον ανακήρυξε επίτιμο διδάκτορα της Νομικής.
Η προσωπική ζωή του Βασιλείου Ζαχάρωφ
Για την προσωπική ζωή του Βασιλείου Ζαχάρωφ λίγα είναι γνωστά και οι φωτογραφίες ελάχιστες. Το 1883 τον συναντάμε να εργάζεται ως μεσίτης πώλησης πλοίων στην Ιρλανδία, όπου ταυτόχρονα στρατολογεί φτωχές Ιρλανδές για τα εργοστάσια των ΗΠΑ. Στις ΗΠΑ πέρασε ένα μεγάλο διάστημα χωρίς να ξέρουμε ακριβώς τι έκανε εκεί. Κάποια στιγμή εμφανίζεται ως πωλητής μιας εταιρίας σιδηροδρομικών εξοπλισμών του Σεν Λούις. Το 1885 προσποιείται τον ρωσο-έλληνα πρίγκιπα Ζαχαρία Βασίλειο Ζαχάρωφ για να παντρευτεί μια πάμπλουτη Αμερικανή κληρονόμο. Η μόνη αλήθεια βέβαια σε αυτό ήταν μόνο το όνομά του καθώς λεγόταν πραγματικά Ζαχαρίας Βασιλείου Ζαχαρίου, αφού Βασίλειος ήταν το όνομα του πατέρα του. Παρόλα αυτά θα συλληφθεί λίγο αργότερα στο Ρότερνταμ ως δίγαμος, όταν ένας βρετανός ευγενής τον αναγνώρισε ως τον εξαφανισμένο σύζυγο μιας γυναίκας από το Μπρίστολ από το 1872.
Οι εικασίες για τον γάμο του στην Αγγλία είναι μάλλον αληθείς αφού έτσι κατάφερε να αποκτήσει αγγλικό διαβατήριο και την βρετανική υπηκοότητα το 1911. Εγκατέλειψε όμως αυτή τη σύζυγο και βρέθηκε κάποια στιγμή στην Ισπανία. Στο ταξίδι του από τη Μαδρίτη στο Παρίσι γνωρίστηκε με την Ισπανίδα María del Pilar de Muguiro y Beruete, δούκισσα της Villafranca de los Caballeros, που καταγόταν από μια από τις ευγενέστερες και πλουσιότερες οικογένειες της Ισπανίας και ήταν σύζυγος του Φρανσίσκο ντε Μπορμπόν, ενός φρενοβλαβή μεγιστάνα και μέλος της βασιλικής οικογενείας των Βουρβόνων της Ισπανίας. Η δούκισσα Ντε Βιλλαφράνκα ανταποκρίθηκε στην πολιορκία του Ζαχάρωφ, σύναψαν μακροχρόνιο δεσμό και τον βοήθησε να μπει στα ισπανικά αριστοκρατικά σαλόνια, με αποτέλεσμα να γίνει ο κυριότερος προμηθευτής όπλων της Ισπανίας, που εκείνη την εποχή, το 1898, είχε εμπλακεί σε πόλεμο με τις ΗΠΑ.
Πηγή εικόνας: https://www.pronews.gr
Το 1924, την χρονιά που απέκτησε το καζίνο του Μόντε Κάρλο, ο 75χρονος Βασίλειος Ζαχάρωφ ήταν ακόμα περιζήτητος. Επέλεξε όμως να παντρευτεί την επί 30 χρόνια αγαπημένη του δούκισσα Ντε Βιλλαφράνκα, που είχε χηρεύσει. Το 1926 όμως, 18 μήνες μετά τον γάμος τους, η δούκισσα Ντε Βιλλαφράνκα πέθανε. Από τότε ο Βασίλειος Ζαχάρωφ αποσύρθηκε από όλες τις επιχειρήσεις και έζησε αποτραβηγμένος από τον κόσμο. Γενικά δεν είχε φίλους γι' αυτό και τα τελευταία χρόνια της ζωή του ήταν εντελώς μόνος. Πέθανε στις 27 Νοεμβρίου 1936 στον πύργο του στη Γαλλία, που ήταν η πρώην κατοικία του βασιλιά του Βελγίου, Λεοπόλδου Β’.
Η επιρροή του Βασιλείου Ζαχάρωφ στην τέχνη
Ο Βασίλειος Ζαχάρωφ αποτέλεσε θέμα πολλών ιστορικών μελετών και ενέπνευσε πολλούς καλλιτέχνες. Είναι αυτός που ενέπνευσε τον δημιουργό του Τεν Τεν, Ερζέ, να δημιουργήσει τον «Μπαζίλ Μπαζάροφ», το δαιμονικού χαρακτήρα της σειράς και τον Όρσον Γουέλς για την δημιουργία του «Πολίτη Κέιν».
Πηγή εικόνας: http://enosivourlioton.gr
Το 2017 δημιουργήθηκε ένα ντοκιμαντέρ για την ζωή του Βασιλείου Ζαχάρωφ, που προβλήθηκε στο Γαλλικό Ινστιτούτο σε σενάριο και σκηνοθεσία του Άγγελου Αμπάζογλου. Η προβολή του έγινε στο πλαίσιο του «Σεμιναρίου Επιμόρφωσης για την Παραγωγή Ιστορικού Ντοκιμαντέρ», σε συνεργασία με την ΕΡΤ, την τηλεόραση της Βουλής, το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ντοκιμαντέρ.
Read the full article
0 notes
Text
Λογοκρισία στο ελληνικό σινεμά του 20ου αιώνα
Πηγή εικόνας: in.gr
Πως θα σας φαίνονταν εάν σας έλεγαν ότι απαγορεύεται η προβολή της αγαπημένης σας ταινίας για εθνικούς και πατριωτικούς λόγους; Όσο σουρεαλιστικό και αν ακούγεται σήμερα, η αυστηρή λογοκρισία ήταν πραγματικότητα για το ελληνικό σινεμά του 20ου αιώνα. Ταινίες σημαντικών σκηνοθετών και ηθοποιών λογοκρίθηκαν ή απαγορεύτηκαν ως επιζήμιες για την εικόνα της χώρας ή για τα πολιτικά φρονήματα του λαού. Επρόκειτο, όμως, για ταινίες που τόλμησαν να πουν την αλήθεια σε σκοτεινές εποχές.
«Συνοικία το Όνειρο» θα μπορούσε να είναι το όνομα ενός ρετρό καφέ στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Στην πραγματικότητα, όμως, ήταν μία ταινία του Αλέκου Αλεξανδράκη που γυρίστηκε το 1961. Σήμερα, η ταινία αποτελεί ένα από τα άγνωστα αριστουργήματα του νεορεαλιστικού σινεμά στην Ελλάδα. «Αυτή η ταινία δεν με αφορά, δεν με αντιπροσωπεύει. Για μένα τ��λειωσε στην λογοκρισία της», είχε πει ο Αλεξανδράκης το 1996 σε συνέντευξη του στην ΕΡΤ.
Η ταινία λογοκρίθηκε αρκετά κυρίως λόγω των σκηνών φτώχειας και ανέχειας που έδειχνε. Οι εικόνες αυτές έρχονταν σε αντίθεση με την προσπάθεια της κυβέρνησης Καραμανλή να αναδείξει την Ελλάδα σε δημοφιλή τουριστικό προορισμό. Η ταινία καυτηριάζει την κοινωνική ανισότητα στην Ελλάδα της δεκαετίας του 1960 και επικρίνει τον ελιτισμό της τότε κυβέρνησης Καραμανλή. Γυρισμένη σε μία φτωχογειτονιά της Αθήνας - απομεινάρι της Μικρασιατικής Καταστροφής, η ταινία δείχνει τις προσπάθειες απελπισμένων ανθρώπων να γλυτώσουν από την κατάρα της φτώχειας.
Η Στεφανία (Αλίκη Γεωργούλη) φλερτάρει με πλουσιόπαιδα, για να εξασφαλίσει ένα πολυπόθητο τσεκ, ενώ ο Ρίκος (Αλέκος Αλεξανδράκης) έχει κάνει επάγγελμα την κοροϊδία και την απάτη. Το εφιαλτικό σκηνικό της ταινίας με τα ξύλινα παραπήγματα και τις γυναίκες να τσιρίζουν σίγουρα δεν ταίριαζε με την αστική εικόνα των γνωστών κωμικών ταινιών.
Η Χούντα λογοκρίνει οσκαρικές ταινίες
Από την λογοκρισία δεν γλύτωσαν ακόμα και οσκαρικές ταινίες, όπως το «Ζ» του Κώστα Γαβρά. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο τίτλος της ταινίας προφέρεται ως «Ζει» και όχι ως «Ζήτα». Οι δημιουργοί της ταινίας υιοθέτησαν το σύνθημα «Ζει, Ζει, Ζει» που ακούστηκε για πρώτη φορά στις διαδηλώσεις για την δολοφονία Λαμπράκη. Η ταινία γυρίστηκε το 1969 και εξιστορούσε τα γεγονότα της δολοφονίας Λαμπράκη στην Θεσσαλονίκη το 1963 από παρακρατικούς.
Σκοπός των δημιουργών ήταν να καταγγείλουν διεθνώς την Χούντα και τα αντιδημοκρατικά μέσα καταστολής που χρησιμοποιούσε. Οι αρχικοί τίτλοι της ταινίας τόνιζαν με το παραπάνω την προσπάθεια των δημιουργών να καταγγείλουν την δικτατορία. Η ταινία ξεκινούσε με την φράση «Οποιαδήποτε ομοιότητα με την πραγματικότητα ΔΕΝ είναι συμπτωματική και η ταινία αυτή γυρίστηκε για να προκαλέσει.»
Η ταινία μάλιστα τελειώνει με μία λίστα όλων των πραγμάτων που απαγόρευε η χούντα: από τους Beattles μέχρι τα μακριά μαλλιά στους άνδρες!
Η χούντα αρνήθηκε να δώσει άδεια στους παραγωγούς να γυρίσουν την ταινία στην Ελλάδα και έτσι η ταινία γυρίστηκε στην Αλγερία. Οι παραγωγοί αναζητούσαν μία μεσογειακή τοποθεσία που να προσιδιάζει στην Θεσσαλονίκη κι έτσι, αποφασίστηκε η ταινία να γυριστεί σε μία παράκτια πόλη της Αλγερίας. Η ταινία απαγορεύτηκε στην Ελλάδα και προβλήθηκε επίσημα λίγο μετά την πτώση της Χούντας.
Η Αλίκη στο... σφαγείο και άλλες ταινίες
Το «Ζ» δεν ήταν η μόνη ταινία που απαγόρευσε η χούντα των συνταγματαρχών. Η νομοθεσία για την λογοκρισία εφαρμόζονταν και από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, αλλά η χούντα ήταν αυτή που εφάρμοσε την πιο σκληρή λογοκρισία. Η νομοθεσία για την λογοκρισία ίσχυε από το 1942 μέχρι το 1971. Σύμφωνα με την νομοθεσία, οι παραγωγοί έπρεπε να υποβάλλουν το σενάριο της ταινίας για έλεγχο σε αρμόδιο γραφείο της κυβέρνησης. Αν η κυβέρνηση δεν έδινε άδεια, η παραγωγή ακυρώνονταν.
Από τον «μπαλτά» της λογοκρισίας των συνταγματαρχών» δεν ξέφυγε ούτε και η Αλίκη Βουγιουκλάκη. Η πασίγνωστη ταινία «Η κόρη μου η σοσιαλίστρια» αρχικά, απαγορεύτηκε, αλλά κατόπιν αντίδρασης αποφασίστηκε η αφαίρεση σκηνών από την ταινία. Οι σκηνές που αφαιρέθηκαν απεικόνιζαν διαμαρτυρόμενους να κρατούν πλακάτ με το σύνθημα «Ειρήνη και Αγάπη» ή αστυνομικούς να φτιάχνουν τα μουστάκια τους! Παρόμοια μοίρα είχε και «Ο Ηλίας του 16ου». Η χούντα αφαίρεσε σκηνές που έδειχναν κόσμο να διαφεύγει από τον κλοιό των αστυνομικών.
Κάτι ανάλογο συνέβη και σε μία ακόμη ταινία της Βουγιουκλάκη, την «Κόρη του Ήλιου» μίας δραματικής παραγωγής του 1971. Στην ταινία, η Βουγιουκλάκη γύρισε τολμηρές σκηνές για τα δεδομένα της εποχής επιδεικνύοντας το στήθος της ή εμφανιζόμενη ακόμη και τελείως γυμνόστηθη. Οι σκηνές θεωρήθηκαν πορνογραφικές (!) και ως εκ τούτου, λογοκρίθηκαν. Σήμερα, όμως, διασώζονται φωτογραφίες από τις κομμένες σκηνές, οι οποίες ανήκουν σε ιδιωτικές συλλογές.
Λογοκρισία και την δεκαετία του '80
Η λογοκρισία στο σινεμά δεν σταμάτησε, όμως στα χρόνια της χούντας. Ακόμα, και στην δεκαετία του 1980, σημειώθηκαν περιστατικά λογοκρισίας που σόκαραν την κοινή γνώμη. Χαρακτηριστικά παραδείγματα ήταν οι ταινίες «Άγιος Πρεβέζης» και ο «Ο Άγιος Πρεβέζης και η Παπαδιά». Οι ταινίες στηρίχτηκαν σε αποκαλύψεις για τα ερωτικά σκάνδαλα του τότε μητροπολίτη Πρεβέζης και Νικοπόλεως, Στυλιανού Κορνάρου, γνωστού ως Αγίου Πρεβέζης. Πίσω από την απόπειρα λογοκρισίας κρύβονταν παραεκκλησιαστικές οργανώσεις που εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Μέχρι σήμερα, η Ιερά Σύνοδος δεν έχει τοποθετηθεί για το ζήτημα.
Ανάλογη τύχη είχε και η ταινία του Μάρτιν Σκορτσέζε «Ο τελευταίος πειρασμός» που βασίστηκε στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Καζαντζάκη. Παραεκκλησιαστικοί κατέστρεψαν αφίσες και βανδάλισαν κινηματογράφους με το επιχείρημα ότι η ταινία ήταν βλάσφημη και πορνογραφική. Παρόλο αυτά, η ταινία κατάφερε να γίνει εισπρακτική επιτυχία και οι δημιουργοί δεν έδωσαν περαιτέρω έκταση στο ζήτημα.
Αν και ο 20ος αιώνας τελείωσε, η λογοκρισία εξακολουθεί να υφίσταται στην Ελλάδα. Ακόμη και σήμερα, περιστατικά μισαλλοδοξίας και θρησκευτικού φανατισμού σοκάρουν την κοινή γνώμη. Πολλοί καλλιτέχνες και συγγραφείς έχουν αναγκαστεί να αποσύρουν οι ίδιοι τις δουλειές τους.
Πηγές:
Ζουμπουλάκης Γ. (2011), Μια θρυλική συνοικία, μια καταραμένη ταινία. Ανακτήθηκε από https://www.tovima.gr/2011/06/05/culture/mia-thryliki-synoikia-mia-katarameni-tainia/
Ανδρίτσος Γ. Η λογοκρισία στον ελληνικό κινηματογράφο από το 1945 μέχρι το 1974. Ανακτήθηκε από https://www.huffingtonpost.gr/yiorgos-andritsos/-1945-1974_b_8809970.html
Κρανάκης Μ. (2014). 16o ΦΝΘ: Οταν η Χούντα λογόκρινε το «Η Κόρη μου η Σοσιαλίστρια». Ανακτήθηκε από http://flix.gr/news/tdf16-affectiontothepeople.html
Μαρίνος Δ. (2016). Της λογοκρισίας το ανάγνωσμα…Ανακτήθηκε από https://www.protagon.gr/epikairotita/tis-logokrisias-to-anagnwsma-44341039740
«Η κόρη του ήλιου»: Οι αισθησιακές σκηνές της Αλίκης Βουγιουκλάκη που απαγορεύτηκαν από την λογοκρισία της εποχής. Ανακτήθηκε από https://thecaller.gr/marias-diary/oi-asithisiakes-skines-tis-vougiouklaki-pou-kopikan-apo-tin-logokrisia/
Read the full article
0 notes
Text
Λογοκρισία στο ελληνικό σινεμά του 20ου αιώνα
Πηγή εικόνας: in.gr
Πως θα σας φαίνονταν εάν σας έλεγαν ότι απαγορεύεται η προβολή της αγαπημένης σας ταινίας για εθνικούς και πατριωτικούς λόγους; Όσο σουρεαλιστικό και αν ακούγεται σήμερα, η αυστηρή λογοκρισία ήταν πραγματικότητα για το ελληνικό σινεμά του 20ου αιώνα. Ταινίες σημαντικών σκηνοθετών και ηθοποιών λογοκρίθηκαν ή απαγορεύτηκαν ως επιζήμιες για την εικόνα της χώρας ή για τα πολιτικά φρονήματα του λαού. Επρόκειτο, όμως, για ταινίες που τόλμησαν να πουν την αλήθεια σε σκοτεινές εποχές.
«Συνοικία το Όνειρο» θα μπορούσε να είναι το όνομα ενός ρετρό καφέ στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Στην πραγματικότητα, όμως, ήταν μία ταινία του Αλέκου Αλεξανδράκη που γυρίστηκε το 1961. Σήμερα, η ταινία αποτελεί ένα από τα άγνωστα αριστουργήματα του νεορεαλιστικού σινεμά στην Ελλάδα. «Αυτή η ταινία δεν με αφορά, δεν με αντιπροσωπεύει. Για μένα τέλειωσε στην λογοκρισία της», είχε πει ο Αλεξανδράκης το 1996 σε συνέντευξη του στην ΕΡΤ.
Η ταινία λογοκρίθηκε αρκετά κυρίως λόγω των σκηνών φτώχειας και ανέχειας που έδειχνε. Οι εικόνες αυτές έρχονταν σε αντίθεση με την προσπάθεια της κυβέρνησης Καραμανλή να αναδείξει την Ελλάδα σε δημοφιλή τουριστικό προορισμό. Η ταινία καυτηριάζει την κοινωνική ανισότητα στην Ελλάδα της δεκαετίας του 1960 και επικρίνει τον ελιτισμό της τότε κυβέρνησης Καραμανλή. Γυρισμένη σε μία φτωχογειτονιά της Αθήνας - απομεινάρι της Μικρασιατικής Καταστροφής, η ταινία δείχνει τις προσπάθειες απελπισμένων ανθρώπων να γλυτώσουν από την κατάρα της φτώχειας.
Η Στεφανία (Αλίκη Γεωργούλη) φλερτάρει με πλουσιόπαιδα, για να εξασφαλίσει ένα πολυπόθητο τσεκ, ενώ ο Ρίκος (Αλέκος Αλεξανδράκης) έχει κάνει επάγγελμα την κοροϊδία και την απάτη. Το εφιαλτικό σκηνικό της ταινίας με τα ξύλινα παραπήγματα και τις γυναίκες να τσιρίζουν σίγουρα δεν ταίριαζε με την αστική εικόνα των γνωστών κωμικών ταινιών.
Η Χούντα λογοκρίνει οσκαρικές ταινίες
Από την λογοκρισία δεν γλύτωσαν ακόμα και οσκαρικές ταινίες, όπως το «Ζ» του Κώστα Γαβρά. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο τίτλος της ταινίας προφέρεται ως «Ζει» και όχι ως «Ζήτα». Οι δημιουργοί της ταινίας υιοθέτησαν το σύνθημα «Ζει, Ζει, Ζει» που ακούστηκε για πρώτη φορά στις διαδηλώσεις για την δολοφονία Λαμπράκη. Η ταινία γυρίστηκε το 1969 και εξιστορούσε τα γεγονότα της δολοφονίας Λαμπράκη στην Θεσσαλονίκη το 1963 από παρακρατικούς.
Σκοπός των δημιουργών ήταν να καταγγείλουν διεθνώς την Χούντα και τα αντιδημοκρατικά μέσα καταστολής που χρησιμοποιούσε. Οι αρχικοί τίτλοι της ταινίας τόνιζαν με το παραπάνω την προσπάθεια των δημιουργών να καταγγείλουν την δικτατορία. Η ταινία ξεκινούσε με την φράση «Οποιαδήποτε ομοιότητα με την πραγματικότητα ΔΕΝ είναι συμπτωματική και η ταινία αυτή γυρίστηκε για να προκαλέσει.»
Η ταινία μάλιστα τελειώνει με μία λίστα όλων των πραγμάτων που απαγόρευε η χούντα: από τους Beattles μέχρι τα μακριά μαλλιά στους άνδρες!
Η χούντα αρνήθηκε να δώσει άδεια στους παραγωγούς να γυρίσουν την ταινία στην Ελλάδα και έτσι η ταινία γυρίστηκε στην Αλγερία. Οι παραγωγοί αναζητούσαν μία μεσογειακή τοποθεσία που να προσιδιάζει στην Θεσσαλονίκη κι έτσι, αποφασίστηκε η ταινία να γυριστεί σε μία παράκτια πόλη της Αλγερίας. Η ταινία απαγορεύτηκε στην Ελλάδα και προβλήθηκε επίσημα λίγο μετά την πτώση της Χούντας.
Η Αλίκη στο... σφαγείο και άλλες ταινίες
Το «Ζ» δεν ήταν η μόνη ταινία που απαγόρευσε η χούντα των συνταγματαρχών. Η νομοθεσία για την λογοκρισία εφαρμόζονταν και από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, αλλά η χούντα ήταν αυτή που εφάρμοσε την πιο σκληρή λογοκρισία. Η νομοθεσία για την λογοκρισία ίσχυε από το 1942 μέχρι το 1971. Σύμφωνα με την νομοθεσία, οι παραγωγοί έπρεπε να υποβάλλουν το σενάριο της ταινίας για έλεγχο σε αρμόδιο γραφείο της κυβέρνησης. Αν η κυβέρνηση δεν έδινε άδεια, η παραγωγή ακυρώνονταν.
Από τον «μπαλτά» της λογοκρισίας των συνταγματαρχών» δεν ξέφυγε ούτε και η Αλίκη Βουγιουκλάκη. Η πασίγνωστη ταινία «Η κόρη μου η σοσιαλίστρια» αρχικά, απαγορεύτηκε, αλλά κατόπιν αντίδρασης αποφασίστηκε η αφαίρεση σκηνών από την ταινία. Οι σκηνές που αφαιρέθηκαν απεικόνιζαν διαμαρτυρόμενους να κρατούν πλακάτ με το σύνθημα «Ειρήνη και Αγάπη» ή αστυνομικούς να φτιάχνουν τα μουστάκια τους! Παρόμοια μοίρα είχε και «Ο Ηλίας του 16ου». Η χούντα αφαίρεσε σκηνές που έδειχναν κόσμο να διαφεύγει από τον κλοιό των αστυνομικών.
Κάτι ανάλογο συνέβη και σε μία ακόμη ταινία της Βουγιουκλάκη, την «Κόρη του Ήλιου» μίας δραματικής παραγωγής του 1971. Στην ταινία, η Βουγιουκλάκη γύρισε τολμηρές σκηνές για τα δεδομένα της εποχής επιδεικνύοντας το στήθος της ή εμφανιζόμενη ακόμη και τελείως γυμνόστηθη. Οι σκηνές θεωρήθηκαν πορνογραφικές (!) και ως εκ τούτου, λογοκρίθηκαν. Σήμερα, όμως, διασώζονται φωτογραφίες από τις κομμένες σκηνές, οι οποίες ανήκουν σε ιδιωτικές συλλογές.
Λογοκρισία και την δεκαετία του '80
Η λογοκρισία στο σινεμά δεν σταμάτησε, όμως στα χρόνια της χούντας. Ακόμα, και στην δεκαετία του 1980, σημειώθηκαν περιστατικά λογοκρισίας που σόκαραν την κοινή γνώμη. Χαρακτηριστικά παραδείγματα ήταν οι ταινίες «Άγιος Πρεβέζης» και ο «Ο Άγιος Πρεβέζης και η Παπαδιά». Οι ταινίες στηρίχτηκαν σε αποκαλύψεις για τα ερωτικά σκάνδαλα του τότε μητροπολίτη Πρεβέζης και Νικοπόλεως, Στυλιανού Κορνάρου, γνωστού ως Αγίου Πρεβέζης. Πίσω από την απόπειρα λογοκρισίας κρύβονταν παραεκκλησιαστικές οργανώσεις που εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Μέχρι σήμερα, η Ιερά Σύνοδος δεν έχει τοποθετηθεί για το ζήτημα.
Ανάλογη τύχη είχε και η ταινία του Μάρτιν Σκορτσέζε «Ο τελευταίος πειρασμός» που βασίστηκε στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Καζαντζάκη. Παραεκκλησιαστικοί κατέστρεψαν αφίσες και βανδάλισαν κινηματογράφους με το επιχείρημα ότι η ταινία ήταν βλάσφημη και πορνογραφική. Παρόλο αυτά, η ταινία κατάφερε να γίνει εισπρακτική επιτυχία και οι δημιουργοί δεν έδωσαν περαιτέρω έκταση στο ζήτημα.
Αν και ο 20ος αιώνας τελείωσε, η λογοκρισία εξακολουθεί να υφίσταται στην Ελλάδα. Ακόμη και σήμερα, περιστατικά μισαλλοδοξίας και θρησκευτικού φανατισμού σοκάρουν την κοινή γνώμη. Πολλοί καλλιτέχνες και συγγραφείς έχουν αναγκαστεί να αποσύρουν οι ίδιοι τις δουλειές τους.
Πηγές:
Ζουμπουλάκης Γ. (2011), Μια θρυλική συνοικία, μια καταραμένη ταινία. Ανακτήθηκε από https://www.tovima.gr/2011/06/05/culture/mia-thryliki-synoikia-mia-katarameni-tainia/
Ανδρίτσος Γ. Η λογοκρισία στον ελληνικό κινηματογράφο από το 1945 μέχρι το 1974. Ανακτήθηκε από https://www.huffingtonpost.gr/yiorgos-andritsos/-1945-1974_b_8809970.html
Κρανάκης Μ. (2014). 16o ΦΝΘ: Οταν η Χούντα λογόκρινε το «Η Κόρη μου η Σοσιαλίστρια». Ανακτήθηκε από http://flix.gr/news/tdf16-affectiontothepeople.html
Μαρίνος Δ. (2016). Της λογοκρισίας το ανάγνωσμα…Ανακτήθηκε από https://www.protagon.gr/epikairotita/tis-logokrisias-to-anagnwsma-44341039740
«Η κόρη του ήλιου»: Οι αισθησιακές σκηνές της Αλίκης Βουγιουκλάκη που απαγορεύτηκαν από την λογοκρισία της εποχής. Ανακτήθηκε από https://thecaller.gr/marias-diary/oi-asithisiakes-skines-tis-vougiouklaki-pou-kopikan-apo-tin-logokrisia/
Read the full article
0 notes
Text
6 από τους σημαντικούς φωτογράφους του κόσμου
Η τέχνη της φωτογραφίας έχει μπει στη ζωή μας σχετικά πρόσφατα. Ξεκίνησε για την καταγραφή γεγονότων και στιγμών και εξελίχθηκε σε τέχνη. Αλλά αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει αν δεν υπήρχαν κάποιοι ταλαντούχοι φωτογράφοι να εξερευνήσουν τις πιο καλλιτεχνικές πλευρές της φωτογραφίας . Σήμερα ,λοιπόν, θα μιλήσουμε για τους σημαντικούς φωτογράφους που ανέδειξαν αυτή την τέχνη.
Ansel Adams
Πηγή: https://assets.community.lomography.com
Υπήρξε ένας από τους σημαντικούς φωτογράφους του 20ου αιώνα. Είναι γνωστός για τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες του με θέματα που περιστρέφονταν κυρίως γύρω από τη φύση! Λένε πως κανείς δεν έχει αποτυπώσει την φύση με τον τρόπο που το έκανε εκείνος. Κατέγραφε εντυπωσιακά τοπία άγριας φυσικής ομορφιάς σε έντονο κοντράστ.
Πηγή :https://static.photocrowd.com
Henri Cartier-Bresson
Πηγή:https://www.magnumphotos.com
Επίσης, ένας πολύ σημαντικός φωτογράφος του 20ου αιώνα. Θεωρείται ένας από τους "πατέρες" της φωτοδημοσιογραφίας με το έργο του να δέχεται καθολικής αναγνώρισης. Επιπλέον, είναι ο δημιουργός της "αποφασιστικής στιγμής", φωτογράφιζε την στιγμή που γίνεται κάποιο σημαντικό γεγονός. Ήταν εκείνος που τις καινοτομίες του τις ακολούθησαν σταδιακά όλες. Για παράδειγμα χρησιμοποίησε για πρώτη φορά φιλμ των 35mm το οποίο εκ των υστέρων έγινε σταδιακά αποδεκτό από όλους.
Πηγή: https://www.politikalesvos.gr
Andre Kertesz
Πηγή: https://frapress.gr
Πολύ γνωστός Ούγγρος σημαντικός φωτογράφος που ξεκίνησε ως αυτοδίδακτος το 1894. Μετά τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο μετανάστευσε στην Γαλλία όπου το έργο του έγινε σιγά σιγά στον χώρο της φωτογραφίας. Ήταν ,επιπλέον, και δάσκαλος φωτογραφίας με ρηξικέλευθη φωτογραφική ματιά στην φωτογραφική σύνθεση. Οι ανορθόδοξες γωνίες που επέλεγε να προσεγγίσει το θέμα του μπορεί να μην έγιναν αποδεκτές από το ευρύ κοινό αλλά τον ανέδειξε στον καλλιτεχνικό χώρο και σήμερα πια θεωρείται ένας αξεπέραστος ογκόλιθος της φωτογραφίας.
Πηγή: https://susanspiritusgallery.com
Dorothea Lange
Πηγή: https://i.pinimg.com
Επιτέλους, και μία γυναίκα! Μία γυναίκα φωτορεπόρτερ που έκανε μεγάλη αίσθηση με της φωτογραφίες της την εποχή της Μεγάλης Ύφεσης στις ΗΠΑ. Και αυτό γιατί απεικόνισε τον πόνο , τον εξευτελισμό και την ανέχεια χωρίς υποκριτικό τρόπο ή μελό. Οι εικόνες με τις μετανάστριες της παραμένουν από τις πιο γνωστές δουλειές φωτογράφων στα χρονικά, δίνοντας στην τραγωδία τον εξανθρωπισμένο τόνο που τόσο της έλειπε.
Πηγή: https://media.wsimag.com/
Diane Arbus
Πηγή: https://cdn-images-1.medium.com
Με όλους τους τύπους περιθωριακών και μειονοτήτων της κοινωνίας να περνάνε από το φωτογραφικό φακό αυτής της ακραία πειραματικής αυτής φωτογράφου. Η Arbus εισήγαγε νέα δεδομένα στις φωτογραφικές συζητήσεις γύρω από την τέχνη που υπάρχει στις απλές , ασχημάτιστες και απροετοίμαστες φωτογραφίες.
Πηγή: http://pixel.nymag.com
Jerry Uelsmann
Πηγή: https://3.bp.blogspot.com
Ένας από τους σημαντικούς φωτογράφους Αμερικάνους του 20ου αιώνα που θεωρείται και από τους πρώτους που δοκίμασαν το φωτομοντάζ. Δημιούργησε πρώτος μερικές από τις μοναδικές και παράδοξες φωτογραφίες κάνοντας εξαιρετική δουλειά στον σκοτεινό θάλαμο του.
Πηγή: https://www.all-about-photo.com
Αυτοί είναι μερικοί από τους σημαντικούς φωτογράφους που έδωσαν μία καλλιτεχνική πνοή στην τέχνη της φωτογραφίας. Εύχομαι να σας άρεσαν και να σας ενέπνευσαν όπως και εμένα.
Read the full article
0 notes
Text
6 από τους σημαντικούς φωτογράφους του κόσμου
Η τέχνη της φωτογραφίας έχει μπει στη ζωή μας σχετικά πρόσφατα. Ξεκίνησε για την καταγραφή γεγονότων και στιγμών και εξελίχθηκε σε τέχνη. Αλλά αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει αν δεν υπήρχαν κάποιοι ταλαντούχοι φωτογράφοι να εξερευνήσουν τις πιο καλλιτεχνικές πλευρές της φωτογραφίας . Σήμερα ,λοιπόν, θα μιλήσουμε για τους σημαντικούς φωτογράφους που ανέδειξαν αυτή την τέχνη.
Ansel Adams
Πηγή: https://assets.community.lomography.com
Υπήρξε ένας από τους σημαντικούς φωτογράφους του 20ου αιώνα. Είναι γνωστός για τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες του με θέματα που περιστρέφονταν κυρίως γύρω από τη φύση! Λένε πως κανείς δεν έχει αποτυπώσει την φύση με τον τρόπο που το έκανε εκείνος. Κατέγραφε εντυπωσιακά τοπία άγριας φυσικής ομορφιάς σε έντονο κοντράστ.
Πηγή :https://static.photocrowd.com
Henri Cartier-Bresson
Πηγή:https://www.magnumphotos.com
Επίσης, ένας πολύ σημαντικός φωτογράφος του 20ου αιώνα. Θεωρείται ένας από τους "πατέρες" της φωτοδημοσιογραφίας με το έργο του να δέχεται καθολικής αναγνώρισης. Επιπλέον, είναι ο δημιουργός της "αποφασιστικής στιγμής", φωτογράφιζε την στιγμή που γίνεται κάποιο σημαντικό γεγονός. Ήταν εκείνος που τις καινοτομίες του τις ακολούθησαν σταδιακά όλες. Για παράδειγμα χρησιμοποίησε για πρώτη φορά φιλμ των 35mm το οποίο εκ των υστέρων έγινε σταδιακά αποδεκτό από όλους.
Πηγή: https://www.politikalesvos.gr
Andre Kertesz
Πηγή: https://frapress.gr
Πολύ γνωστός Ούγγρος σημαντικός φωτογράφος που ξεκίνησε ως αυτοδίδακτος το 1894. Μετά τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο μετανάστευσε στην Γαλλία όπου το έργο του έγινε σιγά σιγά στον χώρο της φωτογραφίας. Ήταν ,επιπλέον, και δάσκαλος φωτογραφίας με ρηξικέλευθη φωτογραφική ματιά στην φωτογραφική σύνθεση. Οι ανορθόδοξες γωνίες που επέλεγε να προσεγγίσει το θέμα του μπορεί να μην έγιναν αποδεκτές από το ευρύ κοινό αλλά τον ανέδειξε στον καλλιτεχνικό χώρο και σήμερα πια θεωρείται ένας αξεπέραστος ογκόλιθος της φωτογραφίας.
Πηγή: https://susanspiritusgallery.com
Dorothea Lange
Πηγή: https://i.pinimg.com
Επιτέλους, και μία γυναίκα! Μία γυναίκα φωτορεπόρτερ που έκανε μεγάλη αίσθηση με της φωτογραφίες της την εποχή της Μεγάλης Ύφεσης στις ΗΠΑ. Και αυτό γιατί απεικόνισε τον πόνο , τον εξευτελισμό και την ανέχεια χωρίς υποκριτικό τρόπο ή μελό. Οι εικόνες με τις μετανάστριες της παραμένουν από τις πιο γνωστές δουλειές φωτογράφων στα χρονικά, δίνοντας στην τραγωδία τον εξανθρωπισμένο τόνο που τόσο της έλειπε.
Πηγή: https://media.wsimag.com/
Diane Arbus
Πηγή: https://cdn-images-1.medium.com
Με όλους τους τύπους περιθωριακών και μειονοτήτων της κοινωνίας να περνάνε από το φωτογραφικό φακό αυτής της ακραία πειραματικής αυτής φωτογράφου. Η Arbus εισήγαγε νέα δεδομένα στις φωτογραφικές συζητήσεις γύρω από την τέχνη που υπάρχει στις απλές , ασχημάτιστες και απροετοίμαστες φωτογραφίες.
Πηγή: http://pixel.nymag.com
Jerry Uelsmann
Πηγή: https://3.bp.blogspot.com
Ένας από τους σημαντικούς φωτογράφους Αμερικάνους του 20ου αιώνα που θεωρείται και από τους πρώτους που δοκίμασαν το φωτομοντάζ. Δημιούργησε πρώτος μερικές από τις μοναδικές και παράδοξες φωτογραφίες κάνοντας εξαιρετική δουλειά στον σκοτεινό θάλαμο του.
Πηγή: https://www.all-about-photo.com
Αυτοί είναι μερικοί από τους σημαντικούς φωτογράφους που έδωσαν μία καλλιτεχνική πνοή στην τέχνη της φωτογραφίας. Εύχομαι να σας άρεσαν και να σας ενέπνευσαν όπως και εμένα.
Read the full article
0 notes
Text
6 από τους σημαντικούς φωτογράφους του κόσμου
Η τέχνη της φωτογραφίας έχει μπει στη ζωή μας σχετικά πρόσφατα. Ξεκίνησε για την καταγραφή γεγονότων και στιγμών και εξελίχθηκε σε τέχνη. Αλλά αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει αν δεν υπήρχαν κάποιοι ταλαντούχοι φωτογράφοι να εξερευνήσουν τις πιο καλλιτεχνικές πλευρές της φωτογραφίας . Σήμερα ,λοιπόν, θα μιλήσουμε για τους σημαντικούς φωτογράφους που ανέδειξαν αυτή την τέχνη.
Ansel Adams
Πηγή: https://assets.community.lomography.com
Υπήρξε ένας από τους σημαντικούς φωτογράφους του 20ου αιώνα. Είναι γνωστός για τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες του με θέματα που περιστρέφονταν κυρίως γύρω από τη φύση! Λένε πως κανείς δεν έχει αποτυπώσει την φύση με τον τρόπο που το έκανε εκείνος. Κατέγραφε εντυπωσιακά τοπία άγριας φυσικής ομορφιάς σε έντονο κοντράστ.
Πηγή :https://static.photocrowd.com
Henri Cartier-Bresson
Πηγή:https://www.magnumphotos.com
Επίσης, ένας πολύ σημαντικός φωτογράφος του 20ου αιώνα. Θεωρείται ένας από τους "πατέρες" της φωτοδημοσιογραφίας με το έργο του να δέχεται καθολικής αναγνώρισης. Επιπλέον, είναι ο δημιουργός της "αποφασιστικής στιγμής", φωτογράφιζε την στιγμή που γίνεται κάποιο σημαντικό γεγονός. Ήταν εκείνος που τις καινοτομίες του τις ακολούθησαν σταδιακά όλες. Για παράδειγμα χρησιμοποίησε για πρώτη φορά φιλμ των 35mm το οποίο εκ των υστέρων έγινε σταδιακά αποδεκτό από όλους.
Πηγή: https://www.politikalesvos.gr
Andre Kertesz
Πηγή: https://frapress.gr
Πολύ γνωστός Ούγγρος σημαντικός φωτογράφος που ξεκίνησε ως αυτοδίδακτος το 1894. Μετά τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο μετανάστευσε στην Γαλλία όπου το έργο του έγινε σιγά σιγά στον χώρο της φωτογραφίας. Ήταν ,επιπλέον, και δάσκαλος φωτογραφίας με ρηξικέλευθη φωτογραφική ματιά στην φωτογραφική σύνθεση. Οι ανορθόδοξες γωνίες που επέλεγε να προσεγγίσει το θέμα του μπορεί να μην έγιναν αποδεκτές από το ευρύ κοινό αλλά τον ανέδειξε στον καλλιτεχνικό χώρο και σήμερα πια θεωρείται ένας αξεπέραστος ογκόλιθος της φωτογραφίας.
Πηγή: https://susanspiritusgallery.com
Dorothea Lange
Πηγή: https://i.pinimg.com
Επιτέλους, και μία γυναίκα! Μία γυναίκα φωτορεπόρτερ που έκανε μεγάλη αίσθηση με της φωτογραφίες της την εποχή της Μεγάλης Ύφεσης στις ΗΠΑ. Και αυτό γιατί απεικόνισε τον πόνο , τον εξευτελισμό και την ανέχεια χωρίς υποκριτικό τρόπο ή μελό. Οι εικόνες με τις μετανάστριες της παραμένουν από τις πιο γνωστές δουλειές φωτογράφων στα χρονικά, δίνοντας στην τραγωδία τον εξανθρωπισμένο τόνο που τόσο της έλειπε.
Πηγή: https://media.wsimag.com/
Diane Arbus
Πηγή: https://cdn-images-1.medium.com
Με όλους τους τύπους περιθωριακών και μειονοτήτων της κοινωνίας να περνάνε από το φωτογραφικό φακό αυτής της ακραία πειραματικής αυτής φωτογράφου. Η Arbus εισήγαγε νέα δεδομένα στις φωτογραφικές συζητήσεις γύρω από την τέχνη που υπάρχει στις απλές , ασχημάτιστες και απροετοίμαστες φωτογραφίες.
Πηγή: http://pixel.nymag.com
Jerry Uelsmann
Πηγή: https://3.bp.blogspot.com
Ένας από τους σημαντικούς φωτογράφους Αμερικάνους του 20ου αιώνα που θεωρείται και από τους πρώτους που δοκίμασαν το φωτομοντάζ. Δημιούργησε πρώτος μερικές από τις μοναδικές και παράδοξες φωτογραφίες κάνοντας εξαιρετική δουλειά στον σκοτεινό θάλαμο του.
Πηγή: https://www.all-about-photo.com
Αυτοί είναι μερικοί από τους σημαντικούς φωτογράφους που έδωσαν μία καλλιτεχνική πνοή στην τέχνη της φωτογραφίας. Εύχομαι να σας άρεσαν και να σας ενέπνευσαν όπως και εμένα.
Read the full article
0 notes
Text
Verner Panton: O πιο καινοτόμος σχεδιαστής του 20ου αιώνα
Ο Verner Panton (1926–1998) θεωρείται ένας από τους πιο δημοφιλείς και καινοτόμους σχεδιαστές της Δανίας τη δεκαετία 1960-1970. Εκπαιδεύτηκε ως αρχιτέκτονας μηχανικός στο Odense και στη συνέχεια σπούδασε αρχιτεκτονική στην Royal Danish Academy of Art στην Κοπεγχάγη, αποφοιτώντας το 1951. Τα δύο πρώτα χρόνια της καριέρας του (1950-1952) έκανε την πρακτική του στο αρχιτεκτονικό γραφείο του Arne Jacobsen, σχεδιαστή και αρχιτέκτονα επίπλων της Δανίας. Στη συνέχεια ο Verner Panton ξεκίνησε το δικό του σχεδιαστικό και αρχιτεκτονικό γραφείο το 1955.
Τα πιο σημαντικά έργα του αναδείχθηκαν μέσα από τα έπιπλα και τα φωτιστικά που σχεδίασε. Πειραματίστηκε με νέα σχήματα και έντονα χρώματα, αξιοποιώντας πρωτοποριακά υλικά και μεθόδους παραγωγής. Ο χάλυβας, το πλαστικό και οι ίνες από γυαλί ήταν μερικά από τα αγαπημένα του υλικά.
ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΣΧΕΔΙΑ - Verner Panton
Ο Verner Panton ξεκίνησε σχεδιάζοντας φωτιστικά για τον Louis Poulsen. To πρώτο φωτιστικό που τέθηκε σε παραγωγή ονομάστηκε Topan το 1959, ακολουθούμενο από το Μοοn Lamp το 1960. Το χρώμα ήταν ένας τεράστιος παράγοντας και το χρησιμοπούσε πάντα στα σχέδιά του.
��
Παρόλαυτα, το πιο δημοφιλές φωτιστικό του Verner Panton είναι το φωτιστικό Panthella που δημιουργήθηκε το 1971. Ο βασικός στόχος, ήταν να δημιουργήσει ένα φωτιστικό στο οποίο η βάση καθώς και η σκιά του θα λειτουργούσαν ως ανακλαστήρες. Ο λαμπτήρας είναι κρυμμένος κάτω από μια ημισφαιρική ακρυλική σκιά και η βάση του φωτιστικού που μοιάζει με τρομπέτα, συμβάλλει στην όμορφη κατανομή του φωτός και σε μια ισορροπημένη μορφή. Η επιτραπέζια έκδοση διαθέτει μια σκιά ελαφρώς μικρότερη, κατάλληλη για την τοποθέτησή της σε τραπέζι.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1950, τα σχέδιά του για τις καρέκλες έγιναν πιο αντισυμβατικά, χωρίς πόδια ή ευδιάκριτη πλάτη. Το 1960 ο Panton ήταν ο σχεδιαστής της πρώτης πλαστικής καρέκλας με ενιαία μορφή από χυτοπρεσαριστό έλασμα. Η καρέκλα S, έγινε ο πιο διάσημος και μαζικής παραγωγής σχεδιασμός του.
Aν και το πιο διάσημο κομμάτι του Verner Panton είναι η πλαστική καρέκλα S, η καρέκλα Heart Cone είναι ίσως η πιο εντυπωσιακή του. Κατασκευάστηκε για πρώτη φορά το 1959, ήταν διάδοχος της Cone, που είχε σχεδιάσει το προηγούμενο έτος για το εστιατόριο των γονιών του.
Tη δεκαετία του 1960, ο Panton ξεκίνησε μια μακροχρόνια συνεργασία με τη Vitra, η οποία εξακολουθεί να παράγει τα σχέδια του έως και σήμερα. H εταιρεία περιγράφει την καρέκλα Heart Cone, με τα αυτιά του Mickey Mouse, ως τη σύγχρονη έκδοση μιας παραδοσιακής «wingback chair».
Kατά τη διάρκεια του 1990, o Panton αναβιώσε την καρέκλα Heart Cone. Το αρχικό σταυροειδές πόδι αντικαταστάθηκε με μια στρογγυλή πλάκα και προστέθηκε η δερμάτινη έκδοση. Τα δύο μισά της καρδιάς ήταν ελαφρώς στενότερα. Συνέχισε να πειραματίζεται με το χρώμα και τα υλικά μέχρι το θάνατό του το 1998.
Έγινε επίσης γνωστός για τις πρωτοποριακές αρχιτεκτονικές προτάσεις του, συμπεριλαμβανομένου του collapsible house (1955), του Cardboard House και του Plastic House(1960). Ξεπερνώντας τη μινιμαλιστική αρχιτεκτονική τάση που κυριαρχούσε στη Δανία, δημιούργησε ψυχεδελικούς εσωτερικούς χώρους με έντονα χρώματα. Έμεινε επίσης γνωστός για την ιδιαίτερη προσωπικότητά του και την μοναδική αντίληψη που είχε για το χρώμα, το σχήμα, το φως και το χώρο.
Read the full article
0 notes
Last Seen Blogs
foot-health-bloggerr
Untitled
lethaldose99-blog
Unbetitelt
lemonsystemmm
LEMON SYSTEM
proxymothh
moth
alexfishbein
BITAYA STAYA