karbonfoto

[karbonfoto]

Apel dotyczący szybu Poniatowski

Do Prezydenta Miasta Katowice oraz Marszałka Województwa Śląskiego

Szanowni Państwo,

zwracamy się do Państwa w imieniu Grupy Fotograficznej KARBON, zajmującej się fotografią industrialną i dokumentacją górnośląskiego dziedzictwa przemysłowego, w związku z planami przejęcia i rewitalizacji szybu Poniatowski kopalni Wieczorek przez Miasto Katowice. Tego typu wiadomości zawsze bardzo nas cieszą, jednak w tym przypadku chcielibyśmy zwrócić szczególną uwagę na bardzo wartościowy obiekt, znajdujący się na tym terenie, który obowiązkowo powinien zostać objęty ochroną w ramach przyszłej rewitalizacji, mianowicie most podsadzkowy kolei piaskowych. Dyskusje i plany na temat przyszłości wieży szybowej Poniatowski, są jedną z nielicznych, a przede wszystkim ostatnich okazji, by zwrócić uwagę na temat unikatowych kolei piaskowych.

Dlaczego temat ten jest wart zainteresowania? Przede wszystkim z racji unikatowości i niesamowitej historii. Jest to nie tylko jedyna taka kolej na Śląsku, ale może i na świecie! Mimo, że bardzo podobne rozwiązania spotkać można również w innych częściach świata, w tym również Polski, to jednak nigdzie indziej system ten nie był tak okazale rozwinięty i sprawnie funkcjonujący jak na Górnym Śląsku. Tylko tutaj na taką skalę korzystano z wielu unikatowych rozwiązań i specjalistycznego taboru oraz urządzeń rozładunkowych. Niestety w ciągu ostatnich lat kolej piaskowa uległa już niemal całkowitemu rozkładowi i dziś działa już tylko w szczątkowej formie. Widok lokomotyw ciągnących wagony z piaskiem czy też ich wyładunek na czynnym moście podsadzkowym należą już do rzadkości, dlatego właśnie należy pomyśleć nad możliwością zachowania części tego dziedzictwa, jako wartościowych zabytków techniki, kończącej się ery przemysłowej. Byłoby ogromną stratą, aby tak niesamowity twór, nie doczekał się nawet izby pamięci, nie mówiąc już o muzeum czy skansenie.

Naszym pomysłem, jest utworzenie wyżej wspomnianego miejsca, właśnie na terenie szybu Poniatowski w Katowicach. To idealne miejsce chociażby ze względu na lokalizację: Katowice i bliskość do innych, popularnych zabytków techniki, takich jak osiedle Nikiszowiec, dałoby możliwość rozwinięcia turystyki w tym miejscu. Most szybu Poniatowski jest jednym z nielicznych zachowanych do dziś obiektów tego typu, a ich liczba niestety wciąż spada. Według nas, to właśnie ten obiekt ma największe szanse na ratunek z uwagi na kilka ważnych czynników: - lokalizacja i kontekst – tak ja wspominaliśmy wcześniej, obiekt znajduje się w sąsiedztwie zabytkowego osiedla Nikiszowiec, który może się wzbogacić o kolejną, unikatową atrakcję, a także nieopodal planowanego nowego osiedla mieszkaniowego, tak więc problem z lokalizacją, drogami dojazdowymi i dostępnością w tym miejscu praktyczne nie istnieje. Pozostałe zachowane mosty podsadzkowe i inne elementy infrastruktury kolei piaskowej, znajdują się albo na terenach wciąż czynnych zakładów górniczych, albo należą do prywatnych właścicieli, albo znajdują się w miejscach niedostępnych i mało atrakcyjnych. Są więc póki co z góry pozbawione szans na sensowne wykorzystanie w przyszłości w formie atrakcji turystycznej, czego nie można powiedzieć o moście szybu Poniatowski; - stan obiektu – szyb Poniatowski jeszcze niedawno funkcjonował jako czynny zakład, tak więc jego infrastruktura jest wciąż w niezłym stanie technicznym, zachowane są też liczne elementy, maszyny i budynki co stanowi dodatkowy atut i daje więcej możliwości; - unikatowość – według naszych obliczeń, w regionie zachowało się już tylko ok 20 mostów podsadzkowych i żaden tego typu obiekt jeszcze nigdzie nie funkcjonuje w formie atrakcji turystycznej, tak więc byłoby to pierwsze i zapowiada się, że jedyne miejsce tego typu.

Jak widać atuty tego obiektu związanego z jego możliwościami adaptacyjnymi są spore. Nie oczekujemy, że obiekt ten w całości przekształcony zostanie na muzeum kolei piaskowej i zdajemy sobie sprawę, że plany w związku z tym terenem są inne, jednak warto byłoby w tym miejscu utworzyć przynajmniej tzw. izbę pamięci, w formie skansenu i stałej ekspozycji przybliżającej historię górnośląskiej kolei piaskowej wraz z zebranymi eksponatami, które udałoby się uratować. W przyszłości można by nawet realizować tutaj pokazowe przejazdy specjalne taboru kolejowego, prezentującego działanie takiego mostu oraz samego rozładunku podsadzki. Byłaby to z pewnością nie lada atrakcja, niespotykana nigdzie indziej. Jednak na chwilę obecną, priorytetem jest przede wszystkim to, aby zachować i zabezpieczyć most podsadzkowy i fragment torów, tak by już na zawsze nie stracić szansy, aby kiedykolwiek tego typu obiekt powstał i abyśmy w przyszłości nie żałowali, że z tej bogatej i unikatowej historii nie uratowaliśmy choć części. Jest to ostatnia szansa aby uchronić pamięć na temat dawnej potęgi kolei piaskowej, uratować przed zniszczeniem i zachować jako pomnik dla następnych pokoleń.

Mamy nadzieję, że nasz list spotka się z Państwa zainteresowaniem, a nasza propozycja będzie miała wpływ na decyzje związane z przejęciem szybu Poniatowski przez Miasto Katowice i jego przyszłą rewitalizację.

Zapraszamy również do zapoznania się z naszym krótkim artykułem na temat kolei piaskowych, wraz ze zdjęciami naszego autorstwa: https://stampsy.com/stamp/26630 

Z wyrazami szacunku, 

Kaja Cyfka, Damian Cyfka, Maciej Mutwil i Tomasz Rybok Członkowie Grupy Fotograficznej Karbon

#list #apel #koleje piaskowe #kolej piaskowa #ratunek #ochrona #ratujemy #dziedzictwo przemysłowe #karbon #karbonfoto #Grupa Fotograficzna Karbon #szyb poniatowski #kwk wieczorek #kopalnia #wieczorek #katowice #poniatowski #most zsypowy #most podsadzkowy #skansen #izba tradycji #Kaja Cyfka #Damian Cyfka #maciej mutwil #tomasz rybok #industry #industrial #Industriekultur #industrial heritage #postindustrial

[karbonfoto]

Barbara minimalistycznie. Wieża szybu “Kolejowego”, dawnej kopalni Barbara w Chorzowie.

“Kolejowy” tower shaft, coal mine Barbara, Chorzów (Uppersilesia, Poland).

#Kaja Świętochowska #Kaja Cyfka #industrial #industrie #industry #industrial photography #fotografia przemysłowa #industriekultur #uppersilesia #silesia #Śląsk #Chorzów #Poland #towershaft #wieżaszybowa #KWK Barbara #Kolejowy #blackandwhite #bw #minimal #minimalistic #kwadrat #rust #rdza #rury #pipes

[karbonfoto]

Poranek w Chudowie 

Chudów - Szyb VI KWK Budryk 

#landscape #Black and White #shaft #czarno-białe #Budryk #coalmine #Damian Cyfka

[karbonfoto]

Moment prawie idealny, bo gaszenie koksu już w końcowym etapie, więc i chmura smogu mała. Ciężko się przyzwyczaić do tego nowego wyglądu Giganta - trochę jak taki jednooki pirat. ;).

W tle koksownia Jadwiga.

#koksownia jadwiga #szyb gigant #zabrze #biskupice #maciej mutwil #karbon #kopalnia #koksownia

[karbonfoto]

KWK Bolesław Śmiały. Złote koło.

#tomasz rybok #KWK #łaziska #kopalnia #szyb #shaft #industrial #dusk

[karbonfoto]

Jaskółki

KWK Makoszowy - Wieże szybów IV i III 

#Damian Cyfka #KWK #Makoszowy #Sośnica-Makoszowy #Zabrze #coalmine #shaft #szyb #Karbon

[karbonfoto]

Chorzów Stary

#Kaja Świętochowska #Kaja Cyfka #industry #industrial #industrie #postindustrial #przemysł #fotografia przemysłowa #industrial photography #mining industry #rurociąg #Chorzów #Chorzów Stary #jesień #autumn #fall #pipeline #Silesia #Śląsk #Upper Silesia #Górny Śląsk #induscape

[karbonfoto]

Resztki Elektrowni Halemba - Ruda Śląska

#elektrownia #ruda śląska #urbex #power plant #tomasz rybok #industrial

[karbonfoto]

Wieża szybu Julian II, KWK Piekary.

#piekary śląskie #maciej mutwil #kopalnia #kwk piekary #julian II

[karbonfoto]

“Instalacja”

- fragment wnętrza zakładu przeróbki kopalni Murcki Boże Dary w likwidacji 

#urbex #abandonned #KWK #kwk Boże Dary #Damian Cyfka #mining #Karbon

[karbonfoto]

Zabrzańskie drapacze chmur.

#Kaja Cyfka #Kaja Świętochowska #Zabrze #EC Zabrze #Elektrociepłownia Zabrze #kominy #powerplant #chimneys #industry #industrial #industrie #industriekultur #induscape #landscape #dark #melancholy #vintage #architecture #cityscape #towers #karbonfoto #karbon #grupa fotograficzna karbon

[karbonfoto]

Koksownia Przyjaźń. Widok na ciąg baterii.

#tomasz rybok #GF Karbon #industry #koksownia #bateria

[karbonfoto]

KWK Mysłowice.

Coal mine Mysłowice.

#Maciej Mutwil #kopalnia #coal mine #colliery #mysłowice #Łokietek #wschód #rano #morning #industrial #mining #opuszczone

[karbonfoto]

Jaworzno Electrocity

#Damian Cyfka #Jaworzno #Elektrownia #powerplant #chimneys #kominy #induscape #industrial #Industriekultur #industry #industrie #Karbon #karbonfoto #Grupa Fotograficzna Karbon #przemysł

[karbonfoto]

Koksownia Jadwiga - zabawa z podwójną ekspozycją.

#Kaja Świętochowska #kajacyfka #Kaja Cyfka #Koksownia Jadwiga #Coking #Coke plant #cokery #koksownictwo #double exposure #podwójnaekspozycja #photography #photomontage #photomanipulation #smoke #steam #para #dym #bateriakoksownicza #industrial #industry #industialphotography #industrie #industriekultur #karbon #karbonfoto #Grupa Fotograficzna Karbon

[karbonfoto]

Carmer

Wieża szybu Pułaski, a oryginalnie Carmer ciągle mnie zachwyca! Mimo, że widuję ją codziennie, to każdej strony prezentuje się inaczej. Kunszt architektury stalowej.

#maciejmutwil industrial industry katowice kwkwieczorek kwk nikiszowiec blackandwhite

[karbonfoto]

KWK Murcki - Boże Dary. Na wieży.

#tomasz rybok #kopalnia #KWK #katowice #shaft #mine #Murcki